Page 132 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 132
TÍN NGƯỠNG Cư DÀN VEN BIỀN QUẢNG NAM - ĐÀ NẮNG
nghề biển của cộng đồng dân biển Quảng Nam - Đà Nang
bao giò cũng có phần dành cho / liên quan đến Người khuất
mặt, như: lễ cúng vong ò gia đình và cộng đồng, lễ tổng ôn
đưa khách của cộng đồng.
- Chiến sĩ trận vong: Các chiến sĩ tử trận, không phân
biệt "bên ta bên địch", cũng được quy về một dạng Ảm linh.
Việc thò cúng Chiến sĩ trận vong có lẽ bắt đầu từ đòi các
chúa Nguyễn và phát triển "bài bản" vào đòi các vua
Nguyễn, gắn với sự thắng thế và hưng thịnh của Nguyễn
triều, do vị vua đầu triều - Gia Long quy định. Theo Hoàng
Việt long hưng chí, sau khi lên ngôi, vua Gia Long đã chiếu
dụ cho hai tỉnh Bình Định và Phú Yên, nơi đã từng xảy ra
các cuộc giao tranh ác liệt giữa đội quân của Nguyễn Ánh
và của Tây Sơn, lập miếu thờ chiến sĩ trận vong [31,
tr.358-359]. Vào thời vua Tự Đức, tại Huế, năm 1883 xảy
ra trận quân Pháp tấn công cửa Thuận An, làm cho gần
4000 lính thương vong; năm 1885 kinh đô Huế thất thủ,
sau cuộc giao tranh với quân Pháp khiến nhiều binh sĩ tử
trận. Tại Huê hiện nay còn duy trì lễ cúng hồn những
người chết trận vào ngày 23 tháng 5 âm lịch hàng năm
[158, tr.l04]. Việc làm của triều đình đã lan toả đến nhân
dân, vì phù hỢp với tình cảm tâm linh và lòng nhân ái của
người Việt. Tuy nhiên, quan niệm và hành vi thờ cúng
Chiến sĩ trận vong ở làng xã "mở" hơn triều đình. Làng xã
không phân biệt "ta, địch"; trong khi đó, triều đình chỉ chủ
- 1 3 2 -
