Page 51 - Tâm Lý Và Sinh Lý

nhũng bộ phận có mối liên hệ chặt chẽ thì học rất
chóng thuộc. Những tài liệu hmh tượng trực quan
dễ nhớ hon những tài liệu ngôn từ trừu tượng
hoặc các lý luận toán học. Những tài liệu nuôi
dưỡng tình cảm con ngưòi dễ nhớ hơn những tài
liệu chung chung. Ngoài ra, trí nhớ còn chịu ảrữi
hưởng tói hứng thú và sở thích của con ngưòi.
Thơ ca sở dĩ học dễ nhớ là do: một là, thơ ca
dễ cuốn hút chúng ta hon bất cứ một tài liệu nào
khác, nên chúng ta mong muốn nhớ và nhớ bằng
cả trái tim; hai là, thơ ca thường sinh động, giàu
hìrửi tượng, giàu cảm xúc, nên thường để lại
những ấn tượng sâu sắc trong trí ngưòi đọc.
Thế nhưng, có một đặc điểm quan trọng là,
thơ ca có một đặc trưng nổi bật; vần và nhíp điệu.
Thế tại sao những tài liệu có vần và nhip điệu lại
dễ rửìớ? Trước hết, bản thân vần và rứìip điệu để
lại trong đầu óc chiing ta những ấn tượng sâu đậm
hơn bất cứ một loại văn tự hay số liệu nào. Clúnh
vì vậy mà có lúc ta quên khuấy mất lòi của một bài
hát nào đó nhưng ta vẫn có thể gõ nhịp "í a..." tiết
tấu của bài hát đó. Thêm nữa, vần và nhíp điệu
còn tăng mối liên hệ giữa các từ, giữa các đoạn
trong bài thơ, làm cho tất cả trở thành một chỉnh
thể dễ thuộc hoặc dễ nhớ. Người xưa nói: "Làm
thơ phải có biệt tài". Quả vậy, ngôn ngữ thơ ca phải trong sáng tinh tế giàu
cảm xúc, đọc lên có nhạc điệu, tiết tấu, lưu lại trong trí ngưòi đọc rứiững
ấn tượng sâu sắc không phai mờ. Thơ ca không lệ thuộc quá vào những
quy tắc ngữ pháp, vào mẹo luật gò bó, vào những tiểu xảo vụn vặt, mà cái
chúih là phải có hồn, có những cảm xúc và rung động tự đáy lòng. Ba là,
vần và nhịp điệu giúp ta nhớ lại và tái hiện. Chắc các bạn đã từng có nhận
xét: có lần đọc thuộc một bài thơ, ta bỗng dưng quên khuấy một câu hay
một chữ nào đó không tài nào nhớ ra được. Lúc ấy ta khe khẽ ngân lên cả
đoạn hoặc đọc đi đọc lại câu trên câu dưói, tự nhiên câu chữ quên bật ra
khiến ta nhớ lại cả bài, từ đầu đến cuối. Đây cũng là hiện tượng liên tưởng,
nó giúp ta giảm bớt hiện tượng quên. Cũng ví như, trong thơ ca, các từ

< 51 >