Page 121 - Tâm Lý Và Sinh Lý

đều chia ra thành hai nửa rõ ràng. Khi điều "thiện" chiếm địa vị chủ đạo,
anh ta là ngưòi cao thượng, còn khi điều "ác" chiếm địa vị chủ đạo, anh
ta sẽ trở thành ngưòi ti tiện, vô liêm sỉ, xấu bụng.
Loại thuốc ấy cho tói bây giờ vẫn chưa chế tạo thành công. Mặc dầu
vậy, quan điểm của Stevenson quả có cơ sở tâm lý học nhất định. Trong
mỗi con ngưòi chúng ta đều có nhiều phẩm chất tốt đẹp, nhưng đồng
thòi cũng có nhiều tính xấu hoặc những dục vọng hèn hạ, xấu xa. Nếu
như không nhận thức rõ điểm này chúng ta rất khó sống bình thường
trên thế giói này, rất khó hình thành một ý thức về mình thống nhất,
những lúc gặp khó khăn, trở ngại, rất dễ dao động, mất lòng tin.
Thật ra, nếu chịu khó quan sát tỉ mỉ, ta thấy trong mỗi con ngưòi
đều có cả điều "thiện" lẫn điều "ác". Đây là một hiện tượng tâm lý bình
thường. Chẳng hạn, trong lóp có một bạn luôn luôn.bị phê bình, nhắc
nhở, thậm chí còn có lúc là học sinh cá biệt, nhưng nếu ta để ý theo dõi,
vẫn có thể tìm thấy ở con ngưòi bạn đó rủiững phẩm chất tốt đẹp, nếu
như bạn bè và thầy cô giáo kiên trì giúp đỡ, phát huy những mặt tốt, biết
đâu bạn ấy chẳng hối cải sửa mình, trở thành một học sinh ngoan ngoãn.
Mặt khác, nếu như bạn là một học sinh luôn luôn được biểu dương,
khen ngợi, bạn đừng bao giờ nghĩ rằng bạn là một học sứứi hoàn hảo,
không có một chút khuyết điểm nào. Người xưa dạy: "nhân vô thập
toàn", "ngọc còn có vết". Trên thế gian tuyệt đối không có ngưòi nào
không có khuyết điểm. Dù là một nhà lãnh đạo cao cấp hoặc một nhân
vật anh hùng cũng vẫn ít nhiều có khuyết điểm.
Phát hiện khuyết điểm là một chuyện không lấy gì làm vui lắm,
nhưng xử lý chứih xác khuyết điểm càng không phải là chuyện dễ dàng.
Một số thái độ đối vói khuyết điểm nêu dưói đây, như thế nào là phải,
như thế nào là không phải, xin bạn tự đánh giá.
Loại ngưòi thứ nhất phát hiện thấy khuyết điểm liền vội vàng tìm
cách che giấu khuyết điểm, muốn cho ngưòi khác thấy rằng, sở dĩ họ có
những hành vi và tmh xấu như thế là chuyện ngẫu nhiên, bột phát, không
chủ tâm. Thật ra, về cơ bản không giải quyết được vấn đề, mà càng che
đậy nhiều khi càng nguy hại. Người xưa dạy: "Giấu đầu hở đuôi" là thế.
Loại ngưòi thứ hai phát hiện thấy khuyết điểm liền ỉu xìu, cảm thấy
mình như thế là mất hết, chẳng còn mặt mũi nào nhìn thấy mọi ngưòi,
bao ưu điểm của mình đành tự phủ rủìận hết, thái độ xử sự như vậy bạn
cảm thấy thế nào?

< 121 >