Page 119 - Tâm Lý Và Sinh Lý

Sửa dổi nhsng thói quen xấu như thế nào?

Con ngưòi hình thành những thói quen dần dần qua cuộc sống lâu
dài. Trong tâm lý học giải thích thói quen là "phương thức hàrủì động đã
được củng cố nhờ tập luyện hoặc lập đi lập lại nhiều lần và đã trở thành
nhu cầu". Có những thói quen tốt như sáng ngủ dậy đánh răng, rửa mặt,
tập thể dục, rửa tay trước khi ăn... nhưng cũng có một số thói quen xấu
như khạc nhổ bừa bãi, ngủ dậy muộn, hay nói tục... Có nhiều ngưòi ý
thức rõ mình có một thói quen xấu, nhưng không sao sửa được. Vậy thì,
liệu có cách gì sửa chữa có kết quả những thói quen xấu đó được không?
Các nhà tâm lý học cho rằng, thói quen là có thể sửa chữa được, nhất
là đối vói thaiìh thiếu niên, sửa đổi những thói quen xấu không phải là
chuyện vô cùng khó khăn.
Việc hình thành một số thói
quen xấu đòi hỏi phải dựa vào một
số điều kiện rứiất định, nếu như
chúng ta có thể loại trừ được những
điều kiện đó thì tự nhiên những thói
quen xấu không thể tiếp tục diễn ra
được nữa. Chẳng hạn, có những trẻ
em thích ăn kẹo khi đi ngủ. Nếu
như những em đó thật sự muốn sửa
đổi thói quen có hại cho răng miệng
đó thì có thể để bố mẹ giấủ kẹo đi,
các em không nh'm thấy nữa, tìm cũng không ra. Lâu dần, các em đó
quen không ăn kẹo đi ngủ. Thêm một ví dụ khác: có những em học sinh
tiểu học có thói quen tối đến vừa làm bài vừa xem ti vi. Biện pháp sửa
đổi thói quen đó là; sang làm bài ở một phòng khác không có ti vi, nếu
như không nghe thấy cả tiếng từ ti vi phát ra càng tốt.
Tuy nhiên, biện pháp sửa chữa những thói quen xấu hay dùng nhất
là uốn nắn kịp thòi, tức là dùng hình thức trừng phạt, chỉ ít lần sẽ có tác
dụng sửa đổi những thói quen xấu. Chẳng hạn, có những em bé thích

< 119 >