Page 116 - Tâm Lý Và Sinh Lý

không được thoả mãn. Chẳng hạn,
ề đ ịỊ> M pl^àn nàn về mối quan hệ giữa
ekj'ỉ^ ngưòi vói người có những điểm
còn chưa tốt, mong muốn cấp trên
lắng nghe ý kiến cấp dưói, hoặc
chỉ trích ngưòi này ngưòi khác
thiếu tư cách, mất phẩm chất.
Những ngưòi thốt ra nlrững lòi phàn nàn trên rõ ràng về mặt các
nhu cầu cơ bản đã được thoả mãn ở chừng mực nhất định, nên chuyển
sang theo đuổi những nhu cầu về tâm lý. Maslow cho rằng, con ngưòi là
một động vật xã hội nên việc thích nghi và yêu quý ngưòi khác là bản
tứih của con ngưòi, đồng thời cũng mong được ngưòi khác yêu thích và
quý mến mình, mong muốn tham gia vào các đoàn thể hoặc các hội này
hội khác. Con người sống trong xã hội, khao khát thực hiện giá trị cá
nhcân, làm cho mình chẳng những được xã hội và người khác tôn trọng,
mà bản thân cũng được tôn trọng ngưòi khác. Vì thế, khi nhu cầu về yêu,
được yêu, lệ thuộc, tôn trọng của con ngưòi kliông được tlìoả mãn sẽ
phát sinh những lòi phàn nàn có tên là phàn nàn cấp cao.
Còn sự "phàn nàn siêu cấp" thì không phải nghe được ở bất cứ người
nào, bởi nó chỉ xuất hiện khi nlìu cầu tự thể hiện không được thoả mãn mà
thôi, mà nhu cầu tự thể hiện thì không phải ai ai cũng đều có cả. Maslow
cho rằng, nhu cầu có thứ bậc cao nhất của con ngưòi là "tự thể hiện", tức là
phát huy tiềm năng của mmh tói giói hạn cao nhất, luôn hoàn thiện mình,
đạt tói cảnh giói "chân thiện mỹ". Vì vậy, khi nhu cầu tự thể hiện mình
không cách gì thoả mãn thì sẽ nảy sinh "những lòi phàn nàn siêu cấp", mà
nhũng lòi phàn nàn này nhiều khi không nói ra bằng lòi nói thông thường,
mà bằng nliững h'mh thức biểu hiện đa dạng khác, như thơ ca, âm nhạc,
hội hoạ... thậm chí cả uống rượu, ngâm thơ, hái thuốc, câu cá...
Qua việc phân tích những lòi phàn nàn, chúng ta nhận thức ra rằng,
những lòi phàn nàn thực ra là sự phản ánh thứ bậc nhu cầu và mục tiêu
theo đuổi của con ngưòi. Các nhà tâm lý học đã chỉ ra rằng, nhu cầu có
thể chuyển hoá thành động cơ, thúc đẩy con ngưòi hành động. Thốt ra
những lòi phàn nàn chứng tỏ chúng ta đã ý thức được một loại rửiu cầu
nào đó, vì thế chúng ta không chỉ dừng lại ở chỗ chỉ biết có phàn nàn,
than thcân trách phận mà phải nhanli chóng tìm biện pháp, tích cực hành
động, phấn đấu không mệt mỏi thực hiện mơ ước mà mình theo đuổi.

< \ \ 6 >