Page 227 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

Đám tang cá ông voi ỏ làng Phú Tân đúng là một ngày lễ hội tưng bừng của
ngư dân vùng biển vùng Thuận An nổi tiếng ỏ Huế. Tục thờ cúng cá ông là tín
ngưỡng dân gian, một nết đẹp văn hóa của cộng đồng dân cư ven biển Việt Nam.

6. Sự TÍCH THỜ CÚNG ÔNG HOÀNG MƯỜI

Ông Hoàng Mười

Ông Hoàng Mười hay còn gọi là ông Mười Nghệ An. ồng là con của Vua Cha
Bát Hải Động Đình, vốn là thiên quan trên Đế Đình, thần tiên trong chốn Đào
Nguyên. Theo lệnh ông giáng trần để giúp dân phù đời. về thân thế của ông khi hạ
phàm thì có rất nhiều dị bản. Theo như ở vùng Nghệ Tĩnh thì ông được coi là Lê
Khôi, vị tướng tài, cháu ruột và là người theo Lê Lợi chinh chiến trong mười năm
kháng chiến chống quân Minh, sau làm đến nguyên thẩn tam triều Lê gia, phong
đến chức Khâm Sai Tiết Chế Thủy Lục Chư Dinh Hộ Vệ Thượng Tướng Quân. Lại
có một dị bản khác cho rằng ông giáng xuống trần là Uy Minh Vương Lý Nhật
Quang, con trai Vua Lý Thái Tổ, cai quản châu Nghệ An.

Nhưng sự tích được lưu truyền nhiều nhất có lẽ là câu chuyện: ông Mười giáng
sinh thành Nguyễn Xí, một tướng giỏi dưới thời Vua Lê Thái Tổ, có công giúp vua
dẹp giặc Minh, sau được giao cho trấn giữ đất Nghệ An, Hà Tĩnh (cũng chính là nơi
quê nhà). Tại đây ông luôn một lòng chăm lo đến đời sống của nhân dân, truyện kể
rằng có một lẩn xảy ra cơn cuồng phong làm đổ hết nhà cửa, ông liền sai quân lên
rừng đốn gỗ về làm nhà cho dân, rồi mỏ kho lương cứu tế.

Trong một lần đi thuyền trên sông, đến đoạn chân núi Hồng Lĩnh, thì lại có đợt
phong ba nổi lên, nhấn chìm thuyền của ông và ông đã hóa ngay trên sông Lam.
Trong khi mọi người đang thương tiếc cử hành tang lễ, thì trời quang đãng, nổi áng
mây vàng, bỗng thấy thi thể của ông nổi trên mặt nước nhẹ tựa như không, sắc mặt
vẫn hồng hào tươi tắn như người đang nằm ngủ, khi vào đến bờ, đột nhiên đất xun^
quanh ùn ùn bao bọc, che lấy di quan của ông. Lúc đó trên trời bỗng nổi mây ngũ
sắc, kết thành hình xích mã (có bản nói là xích điểu) và có các thiên binh thiên
tướng xuống để rước ông về trời. Sau này khi hiển ứng, ông được giao cho trấn thủ
đất Nghệ Tĩnh, ngự trong phủ Nghệ An.

Nhân dân suy tôn ông là ông Hoàng Mười (hay còn gọi là ông Mười củi)
không chỉ v) ông là con trai thứ mười của Vua Cha (như một số sách đã nói) mà còn
vì ông là người tài đức vạn toàn, văn võ song toàn (“mười” mang ý nghĩa tròn đẩy,
viên mân), không những ông xông pha chinh chiến nơi trận mạc, mà ông còn là
người rất hào hoa phong nhã, giỏi thơ phú văn chương, không chỉ nơi trần thố mà
tiôn trôn Thiên Giới ai cũng mến phục, các nàng tiên nữ thl thầm thương trộm nhớ.
Sau các triểu dại dã sắc phong ông Mười tất cả là 21 sắc phong (tất cả dểu còn lưu

229