Page 180 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

đựng trầu, thuốc, cối, chày...

Đám rước quan lão, y phục màu sắc như vậy với võng lọng cờ quạt, vừa gợi
cảm. Những nhà từ mấy đời không hề có ông cha được dự, không khỏi bùi ngùi tiếc
thương người đã khuất, không khỏi thèm muốn ước mong cho gia đình đời nay và
đời sau.

6. CÚNG LỄ TRONG TỤC HƯƠNG Ẩm

Những khi kỳ thần bái xã và những khi công việc gì đồng dân hội tụ ăn uống,
gọi là hương ẩm, Hương ẩm sổ, dân gian con trai từ 6 - 7 tuổi đã vào sổ hương ẩm,
Khi mới vào phải kiếm giầu rượu, trước lễ thần, sau trình với làng, làm nhận giầu
rượu rồi biên tên vào sổ, từ đó được vào chiếu tiệc làng và phải đóng góp. Lớn ít
tuổi nữa phải biện thủ lợn mâm xôi vọng tư văn hoặc vọng hàng giáp hàng xã, nơi
chiết can một vài đồng bạc, rồi dân làng viết giấy ký kết giao cho người ấy làm
bằng. Hai mươi tuổi lại phải biện dăm ba đồng bạc vọng lên lình gọi là hàng lình.
Tình nghĩa là đã đến tuổi được vàp chấp lịnh, làm đàn anh cho bọn đó tùy việc tang
ma.

Các nơi ruộng đầm, đất trồng cây, thường lại lệ vụn vặt như vọng tiền thả cá,
vọng tiền trồng cây hoặc một vài quan hoặc một vài tiển kẽm, nghĩa là sắp được
theo vào món lợi nào thì trước hết phải vọng lệ ấy.

Đến lượt phải giữ tù cửa đình cửa miếu thì gọi là ông từ hoặc gọi là người thủ
từ.

Năm mươi hoặc năm mươi lăm tuổi thì lên lão hạng. Lão hạng phải vọng đến
vài ba chục bạc hoặc phải biện lễ con lợn mâm xôi đem ra đình lễ thần, rồi mời về
làng uống rượu. Nơi trọng phong thể thì lên lão hạng cũng gid ra cách ăn mừng mời
khách khứa.

Sáu bảy mươi tuổi lên đến bậc tứ trụ, hoặc bậc cụ cả, lại phải vọng lần nữa,
cũng phải biện lễ lợn rượu để thân mời làng, bấy giờ mới là người hoàn toàn trong
làng.

Từ lúc mới vào làng cho đến lúc lên tứ trụ, mỗi người tất cả phải cắt lần lượt
nhau mà chứa trưởng hoặc là chứa đăng cai một lẩn hoặc nhiều lần, Nơi mỗi người
chứa đăng cai một năm. Nơi mỗi người chứa đăng cai vài tháng. Khi chứa đăng cai,
bao nhiêu lễ vật tế tự và các khoản nhu dụng ăn uống phải thừa biện cả, nơi lấy
tiển công giao cho đăng cai đứng biện, nơi đăng cai biện trước, làng sẽ bổ mà thu
vể sau. Nơi đăng cai phải chịu một mình, nơi phần thu biện riêng đồ lễ, đăng cai chỉ
phải chịu cái phí tổn dưa tương củi lửa và biện mâm bát, chiếu ngồi mà thôi.

Khi việc hội tụ ăn uống thì cứ chiếu ngôi hương ẩm mà ngồi. Ai đương ngồi dưới

182