Page 179 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

tráng cầm cờ khiêng võng đều nón dấu áo nẹp. Đám rước rất trọng thể.

Tại đình làng, nơi giữa thiết lập bàn thờ tiên lão, các quan lão ngồi hai gian bên
theo thứ bậc tuổi, có làng yến cả lão bà thì gian trái lão ông ngồi, gian bên phải lão
bà ngồi.

Tùy theo lệ làng, có nơi lão 90 tuổi hoặc lớn hơn nữa ngồi một mình chiếu nhất,
có nơi chưa đến 60 tuổi đã là bậc cao niên nhất, cũng ngồi một mình chiếu nhất.
Tế lão cũng đủ nghi thức như tế thẩn, ba tuần rượu với văn tế tiên lão, văn
chúc thọ quan lão, có ban tư văn hành lễ, phường bát âm tấu nhạc.

Lúc tế, quan lão ngồi trước những mâm cỗ đặt giữa chiếu, chỉ uống rượu suông
không ăn, là thủ ý trang nhã, trịnh trọng đối với dân làng, ngồi chứng kiến cuộc lễ
diễn hành và chăm chú nghe văn tế, văn chúc thọ. Những mâm cỗ kia sẽ được

mang đến từng nhà biếu các cụ.
Cỗ yến lão thường là rất thịnh hậu cả vể phẩm lẫn lượng, có nơi mỗi cỗ hai
bánh dày, hai bánh chưng với những món giò, nem và nhiều thứ bánh khác làm rất
công phu.

Chiếu nhất, một cụ ngồi thì được biếu cả một cỗ gọi là cỗ một, chiếu nhì, hai cụ
ngồi là cỗ đôi thì được biếu mỗi cụ một nửa cỗ, những cỗ dưới là đồng hạng cứ bốn
cụ một cỗ.

Từ ngàn xưa, những khi có việc làng, không hể có bóng phụ nữ nơi đình trung.
Ngày yến, sự hiện diện của các lão bà đem lại cho dân làng một cảm giác đặc biệt
vui về đầm ấm.

Mỹ tục yến lão là do đạo hiếu mà ra, một đặc tính dân tộc, có ý nghĩa rất trọng
hậu, trẻ vui đạo trẻ, già vui tuổi già, trái ngược hằn với cái thảm cảnh ò mấy nước
văn minh cường thịnh cứ đến tuổi già là bị liệt vào hạng người vô dụng, ăn hại xã
hội, con cháu ít chăm nom, người đời lạnh nhạt.

Lúc vãn niên, tóc bạc da mồi, với cuộc sống buồn tẻ nơi thôn dã năm tháng
trôi, các cụ hăn cũng cảm thấy sung sướng đã được cả làng tỏ tình quý trọng quý
trọng rât mực trong cuộc rước đón những buổi yến ẩm, con cháu các cụ thì được
hãnh diện là gia đình có phúc mới được tuổi thọ, cho nên nhiều nhà, dù ngèo cũng
ráng may sắm cho ông bà đi dự yến.

Cụ thì mũ ni nhung đen, áo vóc đại hổng, cụ thì khăn nhiễu tam giang, giầy văn
hài, cụ thì áo đoạn huyền quần lụa bạch, có những cụ nhà bần han, quanh năm

quần nâu áo vải lúc này cũng quần chúc bâu, áo the thâm, áo láng chéo go, dép
mới thay quai... Y phục tùy hoàn cảnh mỗi nhà, không có lệ định nào, chì trừ màu
vàng của nhà vua, quan dân dều không dược mặc

Trước ngực, dưới vòng dây thao quàng cổ là túi gấm màu lam, màu huyền

181