Page 91 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam

92 l^liữnỊỊ Trang ngnyên (ỉàc l>iêt...

Vương An Thạch thừa tướng đời Bắc Tống, Vọng Chí là
người đời Hán, làm phụ chính cho Hán Nguyên đế (hai
từ “nghiễm nhược” và “Thai sơn”, các nhà nghiên cứu
cho biết chưa tra cứu ra là ai).
Một lần nữa, người Nguyên lại phải khâm phục tài
văn học của Mạc Đĩnh Chỉ.

Có được tài năng ứng đối tuyệt vời như thế là nhờ
tư duy của Mạc Đĩnh Chi cực kỳ linh hoạt. Truyện kể,
một lần viên Tể tướng Tàu mời ông đến nhà chơi. Nhìn
thấy nơi cửa sổ có bức trướng thêu một con chim sẻ
đậu trên cành trúc, giống chim thật như đúc, Mạc
Đĩnh Chi bèn tiến lại giơ tay ra bắt. khiến các quan
khách có mặt trong phòng cười ồ. chê ông là ngớ ngẩn,
quê kệch. Biết mình nhầm, nhưng Mạc Đĩnh Chỉ đã
kéo ngay bức trướng xuống xé toạc. Tất cả quan khách
đều kinh ngạc, nhìn ông. Bấy giờ Mạc Đĩnh Chỉ mới
hướng vào vị Tể tướng Nguyên, nói:
- Cổ nhân vẫn cho trúc là bản sắc người quân tử,
còn chim sẻ là hình dáng kẻ tiểu nhân. Thế mà không
hiểu sao quan Tể tướng lại cho treo trong nhà bức
tranh vẽ kẻ tiểu nhân đè đầu người quân tử. Tôi e
rằng, ở quý quốc, đạo của tiểu nhân át mất đạo quân
tử, nên tôi vì Thánh đế mà xé bức tranh này.
Câu giải thích của trạng Việt Nam làm cho viên Tể
tướng Nguyên và tất cả các quan khách có mặt đều
thấy chí lý và phục Trạng có tài hùng biện, hiểu biết
uyên bác hơn người.

Trạng nguyên hai nước
Mạc Đĩnh Chi là Trạng nguyên cua nước ta, nhưng