Page 89 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam
P. 89

90   lìững  Titinìí  iiìỊtiyên  (ỉàc  Itièl...

            sách Trung Dung và ngu ý để viên quan Tàu kiêu ngạo
            thấy: "Chưa biết mèo nào cắn mỉu nào!”.

                Lần khác, ngiíời Nguyên thấy đoàn sứ bộ ta chuyện
            trò với nhau,  tiếng cứ ríu  ra  ríu  rít như chim.  Họ  bèn
            ra câu đối để đùa;

                “Quých  Uiiệt  chi  đầu  đàm  Lỗ  Luận:  tri  chi  vi  tri
            chi, bất vỉ tri bất tri, thị tri"

                (Chim  chích  choè  đầu  cành  bàn  sách  Luận  ngữ:
            biết  thì  bảo  là  biết,  kliông biết  thì  bảo  là  không biết,
             thế mới là biết).
                Đây  là  một  vế  đối  khó.  Ngiíời  Nguyên  đã  chọn
             những  từ  vi,  tri,  chi...  giống  tiếng  chim  kêu  để  giễu
             ngiíời Việt khi phát âm.
                 Mạc Đĩnh Chi đã đối;
                 “Oa  lâm  trì  thượng độc  Châu  thư:  lạc  dữ  độc  lạc
             nhạc,  lạc  dữ  chúng  lạc  nhạc,  thục  lạc?”  (Con  chẫu
             chuộc  ngồi  dưới ao đục  sách  nhà Chu:  nghe  nhạc  vui
             cùng ít  nguời,  nghe  nhạc  vui  cùng  nhiều  người,  đằng
             nào vui hơn?).
                 vế  đối  của  Trạng  nuớc  ta  cũng  dùng  từ  lạc,  lạc.
             nhạc...  giống uếng chẫu  chuộc,  để  chọi  lại.  chế  người
             Nguyên nói Ồm ộp nhu' chầu chuộc!
                 Lần khác,  Mạc Đĩnh ('hi  ngồi uống míớc với người
             Nguyên ở cạnh chùa.  Họ  ben  ra câu đối  để  thử tài sứ
             Việt Nam. Câu đối bằng cliử Hán, dịch ra nliií sau:
                 "Cây kỷ vốn là mội  loai gỗ. Cái chén không phải là
             loài gỗ. Tại sao lấy cây ký làm chén?”.
                 Trạng nhìn ngôi chùa,  tức cảnh đối ngay:



 L
   84   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94