Page 92 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam
P. 92

... trong lich sử  V iít ỉĩa m  93

      khi sang sứ Tàu,  vua Nguyên phục ông đối đáp  thông
      tuệ,  học  vấn  uyên  thâm,  đã  phong  ông  làm  Trạng
      nguyên Trung Quốc.
          Có lần,  muốn thử tài năng và khí tiết của vị Chánh
      sứ nước  ta,  vua  Nguyên  ra  một vế đối bằng chữ Hán,
      dịch ra như sau:
          “Mặt  trời  là  lửa,  mây  là  khói,  ban  ngày  đốt  cháy
      cung trăng”.
          Nghe  xong,  Mạc  Đĩnh  Chi  biết  vua  Nguyên  tỏ  vẻ
      kiêu  ngạo,  xem mình  là mặt trời và xem  nước  ta  như
      mặt trăng, nên đã đối lẹú;

          ‘Trảng là cung, sao là đạn, tối đến bắn rơi mặt trời”.
          Thoạt  đầu,  vua Nguyên  nổi giận,  nhiíng qua vế  đối
      biết tài năng, khí tiết của sứ thần nước ta không phải là
      vừa, nên đem lòng nể trọng,  chuyển giận làm vui và sai
      lấy vàng lụa, rượu ngon thưởng cho Trạng Việt Nam.

          Lại một lần khác, Mạc  Đĩnh Chỉ cùng với sứ thần
      một số míớc ra mắt vua Nguyên. Nhân có nước nào đó
      dâng chiếc quạt, vua Nguyên bắt sứ thần Đại Việt và sứ
      thần Triều Tiên đề thơ. Giữa lúc Mạc Đĩnh Chi còn tìm
      tứ thơ,  thì sứ Triều Tiên đã viết liến thoắng, ông nhìn
      theo quản bút đọc thấy sứ Triều Tiên viết hal câu chữ
      Hán, dịch nghĩa như sau:
          “Nóng  nực  oi  ả,  thì  như  Y  Doãn,  Chu  Công”  (là
      những người được vua trọng dụng)
          “Rét  buốt  lạnh  lùng,  thì  như Bá  Di,  Thúc  Tề”  (là
      những nguời bị ruồng bỏ)
          Với  sự  nhanh  trí  kỳ  lạ,  Mạc  Đĩnh  Chỉ  liền  phát
      triển  hai  râu  thơ  trên  thành  môt bài xuất sắc,  mô  tả
   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97