Page 251 - Bài Văn Mẫu
P. 251
'0/j
anh bị chém đầu là đích đáng. Họ hả hê như chính mình vừa trừ khử được một
kẻ tội đồ. Khi nghe kể đến đoạn Hạ Du bị lão Nghĩa quản ngục đánh cho hai
cái bạt tai vì dám rủ lão “làm giặc” thì họ thú quá, cứ nhao nhao nói nói cửời
cười. Trong khi đó, họ lại xuýt xoa khen cụ Ba đã sáng suốt đem nộp cháu
mình cho nhà chức trách, vừa không bị mất đầu vì chứa chấp một tên phản
nghịch, vừa được thưởng hai mươi lạng bạc.
Qua cuộc bàn luận của đám đông ở quán trà, Lỗ Tấn khéo léo phơi bày
thực trạng tinh thần u mê tăm tối của phần lớn dân chúng Trung Quốc thời
đó. Cách mạng Tân Hợi là một cuộc cách mạng không triệt để. Người dân
chưa được tuyên truyền, giác ngộ nên họ coi những người làm cách mạng là
“làm giặc”. Họ càng không hiểu gì về mục đích cao cả của cách mạng.
Lỗ Tấn nhận thức rất rõ “căn bệnh tinh thần” của người Trung Hoa đã đến
mức trầm trọng. Đã đến lúc phải khẩn cấp tìm ra một phương thuốc “đặc hiệu”
để chữa trị căn bệnh ấy. Nhưng đó là phương thuốc nào?
Lúc này, cách mạng Trung Quốc đang dò dẫm tìm đường, Lỗ Tấn cũng
đang tìm đường, ông chưa thể đưa ra một giải pháp chính xác, nhưng ông đã
dự cảm được một điều gì đó. Dự cảm ấy phần nào được thể hiện qua hình
tượng nhân vật Hạ Du.
Hạ Du tuy không được tác giả miêu tả trực tiếp nhưng nhân vật này đóng
vai trò quan trọng là mắt xích liên kết toàn bộ câu chuyện và chi phối các sự
kiện trong tác phẩm. Hạ Du là một chiến sĩ cách mạng có ý chí kiên cường,
dám chấp nhận thử thách, hi sinh. Đến phút chót anh vẫn tuyên truyền cách
mạng. Hạ Du bộc lộ nỗi đau xót trước tình trạng mê muội của dân chúng.
Nhưng thật đáng buồn là ý chí, mục đích và hành động của anh lại bị mọi
người hiểu một cách sai lạc. Cụ Ba là người thân cho rằng anh “ làm giặc”
nên đã tô' giác anh để lấy tiền thưởng. Dân chúng thl chờ anh bị chém đầu
để lấy máu anh tẩm vào bánh bao làm thuốc chữa bệnh. Với những tên đao
phủ tàn bạo, tham lam thì máu Hạ Du là một món hàng đem lại lợi nhuận béo
bở. Với đám đông dân chúng, Hạ Du là đối tượng để cho họ chế giễu và
khinh bỉ. Thậm chí đến cả mẹ anh cũng không hiểu đúng về con trai mình.
Xây dựng nhân vật Hạ Du, tác giả vừa bày tỏ thái độ trân trọng và kính
phục, vừa ngầm phê phán những người làm cuộc cách mạng Ngũ Tứ xa rời và
chưa giác ngộ được qụần chúng. Thật xót xa và đau đớn trước hình ảnh người
chiến sĩ cách mạng không hoà hợp được với quần chúng và còn bị dân chúng
nhìn bằng con mắt miệt thị và giễu cợt. Chính vì thế mà sự hi sinh của họ trở
nên vô nghĩa.
250