Page 156 - Bài Văn Mẫu

> 4

II. BÀI LÀM

Truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân viết về cuộc sống ngột ngạt, bức bối
của dân ta năm 1945 dưới ách thống trị tàn bạo của thực dân Pháp và phát
xít Nhật, với nạn đói khủng khiếp đã làm chết hơn hai triệu người. Đó là hậu
quả đường lối đô hộ tàn bạo của thực dân Pháp mấy mươi năm cùng chủ
trương độc ác nhổ lúa trồng đay của phát xít Nhật. Kim Lân không mô tả kĩ
hiện thực tàn khốc của nạn đói lúc bấy giờ mà tập trung thể hiện vẻ đẹp tinh
thần ẩn giấu sau cái bề ngoài xác xơ vì đói khát của những người nghèo khổ.
Trong cái cuộc sống không đáng gọi là sống ấy, họ vẫn nhen nhóm niềm tin
và hi vọng vào sự đổi đời, vào tương lai tốt đẹp.
Trong ba nhân vật của truyện thì bà cụ Tứ - mẹ anh Tràng gây được nhiều
thiện cảm đối với người đọc hơn cả bởi tấm lòng nhân hậu rất đáng trân
trọng. Giá trị nhân văn của tác phẩm sẽ giảm đi rất nhiều nếu thiếu vắng
nhân vật này. Tác giả đã đặt bà cụ Tứ vào tình huống hoàn toàn bất ngờ;
Giữa những ngày đói kém khủng khiếp, đứa con trai của bà cụ bỗng dưng

nhặt được vỢ và dẫn về nhà. Sự kiện đột ngột đó là đầu mối dẫn dắt câu
chuyện và làm nổi bật tâm trạng nhân vật cùng chủ đề tác phẩm.
Nhân vật bà cụ Tứ tuy mãi đến cuối tác phẩm mới xuất hiện nhưng đã làm
cho câu chuyện về người “vợ nhặt” có chiều sâu của tính nhân văn và tính
trữ tình. Xây dựng nhân vật này, dường như nhà văn có chủ ý hướng người
đọc đến sự nhìn nhận và suy ngẫm về chuyện lấy vỢ của Tràng từ cảm nhận
cũa người mẹ nghèo khổ đối với việc đại sự trong đời của con trai mình.

Khi miêu tả và thể hiện tính cách của bà cụ Tứ, ngòi bút Kim Lân chân thật
trong từng hình ảnh và từng chi tiết. Tác giả khéo léo dẫn dắt để người đọc
cùng suy nghĩ, cùng nói cười với bà cụ. Nỗi khổ đau, tủi nhục suốt đời đè
nặng lên thân phận đã tạo nên tính cách của bà. Chân dung nhân vật này
được tác giả giới thiệu dần dần. Bắt đầu là tiếng người húng hắng ho\ rồi một
bà lão với cái dáng lọng khọng từ đầu ngõ vừa đi vừa lẩm bẩm tính toán gì
trong miệng. Tính từ lọng khọng rất dân dã và giàu chất tạo hình giúp người
đọc hình dung ra cái dáng gầy gò, xiêu vẹo của bà mẹ già bởi gánh nặng
cuộc đời. Bà lão lấy làm ngạc nhiên khi thấy Tràng reo lên như một đứa trẻ và
lật đật chạy ra đón mình. Bà nhấp nháy hai con mắt nhìn Tràng, chậm chạp
hỏi: Có việc gì thế vậy ? rồi phấp phỏng bước theo con vào trong nhà.

155