Page 153 - Bài Văn Mẫu

,Bà lãp “đãi” nàng dâu mới móh ăn đặc biệt mà bà gọi là chè, nấu bằng
cám. Bà khen ngon đào để và .so sánh: Xóm ta khối nhà còn chả có cám mà
ăn đấy. (Vậy có cám mà ăn như thê' nây là còn may lắm!) Chao ôi là khổ!
Phải đói đến mức nào thì mới ăn cám thấy ngon? Cuộc sống khắc nghiệt đày
đoạ con người, băt.họ phải sống cuộc sống của loài vật, song nó không dập
tắt được phần người, rất người trong lòng bà mẹ khốn khổ kia. Bà cố đổi
buồn thành vui. Bà cô' tươi cười, đon đả cho bữa cơm đỡ phần thê thảm, còn
tác giả và chúng ta thì khóc. Khóc vì thương, vì quý tấm chân tình của bà.
Sống giữa cái chết ngày càng che phủ bóng đen gớm ghiếc của nó vào
mọi gia đình, vậy mà những người nghèo khổ như mẹ con Tràng vẫn tin vào

cuộc sống, vào tương lai: Ai giàu ba họ, ai khó ba đời. Bà cụ Tứ cứ tin vu vơ
như thế. Vì miếng cơm manh áo, họ buộc phải vượt lên mọi gian nan, khổ ải
để sống nên mới có được niềm tin dai dẳng và kì diệu ấy.

Ba mẹ con Tràng đã tìm thấy niềm vui trong sự nương tựa, cưu mang lẫn
nhau mà sống. Tình vợ chồng, mẹ con sẽ là động lực giúp họ tăng sức mạnh
vượt qua tao đoạn ngặt nghèo trước mắt. Tình cảm ấy rất cần nhưng chưa đủ
để đảm bảo cho ba người một tương lai tốt đẹp hơn. Hiện tại, cuộc sống vẫn
một màu xám xịt, đầy đe doạ và chết chóc: Ngoài đình bỗng dội lên một hồi
trống, dồn dập, vội vã. Đàn quạ trên những cây gạơ caơ chót vót ngoài bãi
chd hốt hoảng bay vù lên, lượn thành từng đám bay vẩn trên nền trời như
những đám mây đen...
Cái tài của tác giả là cứ nhẹ nhàng như không mà luồn lách ngòi bút động
đến tận nơi sâu thẳm của tâm hồn, bắt người ta phải cười, phải khóc, phải
sống với nhân vật của mình.
Trong suốt truyện, tác giả không một lần trực tiếp nhắc đến thực dân Pháp,
phát xít Nhật và bè lũ phong kiến tay sai nhưng tội ác của chúng vẫn hiển
hiện, phơi bày trên từng trang viết và được gói gọn trong câu nói đầy phẫn
uất của bà mẹ già: Trống thúc thuế đấy. Đằng thỉ nó bắt giồng đay, đằng thì
nó bắt đóng thuế. Giời đất này không chắc đã sống qua được đâu các con ạ...
Người con dâu nhắc chuyện trên mạn ngược, Việt Minh phát động dân chúng
không đóng thuế, lại còn tổ chức phá kho thóc của Nhật chia cho người
nghèo... Điều ấy gợi cho Tràng nhớ tới cảnh những người nghèo đói ầm ầm
kéo nhau đi trên đê Sộp. Đằng trước có lá cờ đỏ... và tâm trí anh bị cuốn hút
mãi bởi hình ảnh ấy.

152