Page 127 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp
P. 127
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.
Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ em cô gái hái măng một mình
Rừng thu trăng rọi hoà bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung” (Tố Hữu, Việt Bắc)
Tố Hữu sáng tác bài thơ Việt Bắc vào tháng 10 năm 1954, khi hòa bình lập lại
tại miền Bắc và Trung ương Đảng, Chính phủ cũng như những người kháng chiến
rời chiến khu Việt Bắc trỏ về miền xuôi bắt tay vào xây dựng đất nước.
Việt Bắc được làm theo thể lục bát truyền thống, dưới dạng đối đáp của hai
chủ thể trữ tình tượng trưng. Nhờ sử dụng hình thức đối thoại này, tác phẩm đã
mang lại bầu không khí cỏi mỏ chân tình, gần gũi và cho thấy sự cách tân độc đáo
của tác giả về thể thơ.
Tác phẩm thể hiện nỗi nhớ tha thiết, tình quân dân mặn nồng và tình cảm sâu
nặng của tác giả với chiến khu Việt Bắc.
Bài thơ được kết cấu theo lối đối đáp quen thuộc trong câu ca dao, dân ca.
Nhưng ở đây không chỉ là lời câu hỏi, lời đáp mà còn là sự hô ứng, đồng vọng của
cùng một tâm trạng.
Đoạn thơ gồm năm câu lục bát tái hiện lại một cách sinh động, ám ảnh nhất
về cảnh và người Việt Bắc trong hồi ức của người ra đi:
Ta về mình có nhớ ta
Ta về ta nhớ những hoa cùng người
Đây là hai câu thơ mở đầu nhưng nó mang cảm xúc chung cho toàn đoạn. Ta
là người ra đi và cũng chính tác giả. Mình là người ỏ lại và cũng chính là Việt Bắc.
“Hoa và người” là thiên nhiên và con người Việt Bắc. ở đây, thiên nhiên hòa điệu
với con người trong cảm thức đồng dạng, ngợi ca.
Tám dòng lục bát còn lại như là một bức tranh tứ bình về thiên nhiên và con
người nơi đây. Nhà thơ đã miêu tả phong cảnh núi rừng qua bốn mùa, mỗi mùa là
một bức tranh thiên thiên có nét đẹp riêng biệt.
Đầu tiên là bức tranh tả cảnh mùa đông Việt Bắc. Mùa đông rừng biếc xanh
đột ngột bùng lên màu đỏ tươi của hoa chuối rừng như những bó đuốc thắp lên
sáng rực:
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.
Vẻ đẹp nên thơ và rưc rỡ của Việt Bắc vào mùa đông gợi trong lòng người đọc
những rung động sâu xa. Màu xanh của lá rừng, điệp trong màu đỏ của hoa chuối
và màu vàng nhạt của nắng gợi lên sắc màu tươi tắn như thể đấy không phải màu
126