Page 193 - Một Số Phong Tục Tập Quán
P. 193
là bôc-om-bôc (giã cô"m) nhưng không hiểu sao
ngưòi Kinh trong vùng gọi là giã cô"m dẹp. Có lẽ
gọi thế là để phân biệt với loại cô'm chỉ trật vỏ
trấu rồi nưóng cho phồng lên như bỏng rồi ngào
với đường ép thành các phong vuông vức như
bánh khảo. Hoặc là để phân biệt phong tục giã
cô"m của người Khmer khác với các phong tục giã
cô"m có ở mọi miền đất nước.
Vùng nào cũng thế, mùa cốm bao giò cũng đi
liền với mùa thu hoạch lúa nếp nhưng sớm hơn
chừng vài ba tuần, ổ đồng bằng sông Cửu Long,
một năm có tới 2-3 vụ lúa tẻ, nhưng lúa nếp chỉ
có một vụ. Lúa nếp không gieo sạ như lúa tẻ mà
phải cấy từng đon mạ. Kinh nghiệm của đồng
bào cho thấy, lúa nếp nếu gieo sạ như lúa tẻ, đến
mùa, hạt nhẹ lèo tèo, thu về chỉ toàn rơm là rơm.
Mùa thu hoạch lúa nếp thường rơi vào đầu tháng
Cạ-đất (tương đương với tháng 10 âm lịch). Lúc
này, thòi tiết mát mẻ. Mưa đã hết. Buổi sốm,
sương giăng mơ màng. Tròi trong xanh giông như
tiết thu ngoài Bắc.
Thường thì lúc lúa tẻ mới trổ đòng, lúa nếp
đã gần chín. Lá lúa nếp ngả dần sang màu vàng,
bụi lúa không đứng thẳng nữa mà hơi ngả xuông.
0 đồng bằng sông cửu Long lúc này bắt đầu mùa
gió chướng. Gió chướng thổi từ biển vào nên ngọn
lúa cứ níu vào nhau xô về phía Tây. Ngày trưóc,
vào mùa này, đêm về, ra đồng, tiếng cá lóc, cá
192