Page 304 - Lý Thường Kiệt

vì DÂN - VÌ DẠO

(TT). Bấy giờ vào năm 1192, đời Lý Cao Tông. Vua sai Đàm Dĩ Mông đem quân Thanh
Hóa dẹp. Dĩ Mông sai đẵn chuối bỏ sông, ngăn cản thuyền của Vãn không bày thành
trận được. Quân Dĩ Mông thình lình tiến tới đánh gấp. Quân Văn liền tan. 6.
* CHUYỆN Sư GIÁNG HO. Mùa thu năm Đinh Mùi 1187, đời Lý Cao Tông, có một
sư người Tây Vực (phía tây bắc Ần Độ) tới Thăng Long. Cao Tông hỏi; "Sư biết phép gì
không?" Sư trả lời; "Biết giáng hổ". Vua sai tên chi hầu phụng ngự Lê Năng Trường đem
sư về công quán ở, và sai người bắt hổ để thử. Hơn một tuần sau, sư nói với Năng
Trường rằng hổ ấy có thể phục được. Năng Trường tâu vua. Vua sai dựng chuồng trong
các Vĩnh Bình. Rồi bảo sư vào chuồng thử hổ. Sư đi ren rén bước một, miệng đọc chú, tay
cầm gậy. Đến trước hổ, sư lấy gậy đánh vào đầu hổ. Hổ vồ lấy gậy. Sư lui ra, tâu vua;
"Có người nào ác, đã giải mất phép chú của tôi".
Một hôm khác, vua lại sai thử lại. Sư xin làm đàn cầu Phật trước. Vua bằng lòng.
Nhưng sư làm lễ lâu không chịu vào thử. Vua muốn thử cho đến cùng. Một hôm khác,
vua ép sư vào chuồng hổ. Hổ nhảy lồng lên rường nhà, cào, thét. Sư sợ quá, lùi, không
biết làm gì nữa. Bèn tựa chuồng mà chết.
CHUYỆN THỦY CUNG. Lý Cao Tông thường say đắm chơi bời. Thường lấy vải lụa
bọc sáp xung quanh, rồi vứt xuống hồ trong Thượng Uyển, và sai kẻ hầu lặn xuống mò
lên, để giả làm như Thủy Cung đem hiến. Sau, có tên hầu, là Vũ Cao, sợ phải lặn mò. Y
bèn bịa đặt kể lại chuyện sau: "Cao qua chơi trên bờ hồ. Thấy một người lạ, cầm lấy tay
mà dắt đi. Đến gốc cây muỗm trên bờ hồ, người kia kéo Cao, bảo đi xuống nước. Cao sợ
chết đuối, không dám tiến. Một lát, thấy nước rẽ ra. Cao bèn đi vào. Đến một nơi, thấy
cung điện nguy nga, thị vệ nghiêm chỉnh. Cao hói ai ở đó. Người kia trả lời: ta ở đó để
quản hồ này. Rồi người kia sai dọn mâm cỗ, cùng Cao uống rượu. Rượu xong, Cao xin
về. Người kia đưa cho cau cầm tay, rồi dẫn ra. Đến gốc cây muỗm, thì không thấy người
kia đâu nữa, mà trong tay, cau đã hóa ra mấy viên đá. Bấy giờ Cao mới biết hồ có thần".
Cao Tông nghe chuyện, không sợ hãi gì cả, mà còn sai chôn sắt để yểm thần (VSL
1206).
CHUYỆN GỌI NƯỚC. Đến mùa đông, nước hồ cạn. Cao Tông không thể dong
thuyền chơi trên hồ được. Vua bảo kẻ hầu xung quanh: "Có ai làm phép cho nước sông
lên đầy hồ được, thì ta sẽ hậu thưởng". Có tên Trần Túc trả lời: "Tôi làm được". Không
phải như ta tưởng; Túc không làm máy tát nước đâu. Y định làm phép chú. Vua sai làm,
nhưng nước không lên (VSL 1206).
CHUYỆN GIÁNG SAM. Tính Cao Tông ;.ợ sấm. Mỗi lúc nghe sấm động thì run sợ.
Có tên cận thần Nguyễn Dư khoe rằng mình có phép giáng sấm. Gặp khi có tiếng sấm
kêu, Cao Tông bảo nó làm phép. Dư ngửng mặt lên trời đọc chú. Sấm lại càng kêu lớn.
Vua hỏi tại sao, Dư trả lời; "Tôi đã răn nó từ lâu, mà nó còn cường bạo như thế đó!" (VSL
1206). 6.
® Sau đây, kê những việc các vua Lý làm, có liên quan với đạo Phật, Lão và Nho. Bảng
kê theo hai sách TT và VSL. Khi nào cả hai sách cùng chép một việc, thì sau việc ấy, có
đánh dấu (C). Khi nào chỉ một sách chép chuyện ấy mà thôi, thì chi đánh một dấu (T)

315