Page 238 - Lý Thường Kiệt
P. 238
LÝ THƯỜNG KIỆT
Bản là một nho thần, xuất thân tiến sĩ. Tính điềm tĩnh, đến đâu cũng
không hay sinh sự. Thường dùng chính sách ôn hòa đối đãi với dân. Nhờ
thế, mà loạn An Hóa không lan rộng. Nay thấy nước ta găng, Bản tuy viết
thư trách, nhưng xin Tống Thần Tông trả cho Lý tám động đất hoang (TB
346/4b), rồi hẹn với Vua Lý phái người đến Vĩnh Bình bàn cương sự.
Tháng 6 năm Quý Hợi 1083, Hùng Bản phái viên đô tuần kiểm Tả
Giang là Thành Trạc và viên coi lò vàng Điền Nại là Đặng Khuyết đến Vĩnh
Bình (TB 335/13a, TB 349/6a chép Đặng Tịch). Vua Lý phái Đào Tông Nguyên
đến bàn nghị.
Sứ ta muốn đòi lại hai châu Vật Dương và Vật Ác, mà Tống chi muốn
trả một dải đất ở phía nam dãy núi Hỏa Diễm mà thôi. Đào Tông Nguyên
vẫn giữ thái độ găng. Cuối cùng Tông Nguyên đề nghị:
"Đất thuộc Quảng Nguyên này chỉ là đất nhỏ. Khó lòng mà bán chia. Tôi muốn
tự làm bài tâu, để rồi triều đình định bằng lòng hay không" (TB 339/2a).
Ta có thể coi lời sứ ta như một tối hậu thư! Tất nhiên, Thành Trạc không
bằng lòng. Đào Tông Nguyên bỏ hội nghị về.
Ngày mồng 2 tháng 9 (năm Q. Ho 1083), ty kinh lược Quảng Tây tâu lời
Đào Tông Nguyên nói với quan Tống, và báo rằng y đã về nước. Vua Tống
không bằng lòng lời ấy, nhưng lại trách quan Tống; cho nên hạ chiếu nói:
"Hùng Bản chỉ huy các viên bàn cương sự. Như có hội nghị với Đào Tông
Nguyên, thì đưa cho nó xem rõ văn tự của triều đình. Đừng có lấy lý lẽ bắt
bẻ, thương lượng cãi nhau, mà để chúng ra ý khinh nhờn" (TB 339/2a).
8. Phái đoàn Lê Văn Thịnh
Hội nghị Vĩnh Bình thất bại. Tình thế dọc biên thùy trở lại găng. Vua Lý
lại sai tập trung quân gần châu Quy Hóa. Ngày 25 tháng Chạp năm ấy (Q.
Ho 1083), ty kinh lược Quảng Tây nói: "Châu Quy Hóa báo rằng Giao Chỉ tụ
binh, muốn trở lại lấy châu mình. Trước đây, lấy cớ đuổi bắt Nùng Trí Hội,
Giao Chỉ đắ xâm châu Quy Hóa. Nay, tuy đã về giữ sào huyệt, nhưng vẫn
có ý dòm ngó. Nay Trí Hội lại nói rằng nếu Giao Chỉ tới thì khó lòng ngăn,
và chúng sẽ lập tức vào đất ta. Trí Hội đã không hay kiên quyết chống Giao
248
