Page 111 - Lý Thường Kiệt
P. 111
BẠI CHIÊM-PHÁ TỐNG
Dương và thái phi Ỷ Lan tranh quyền nhau. Phe Lý Thường Kiệt và Lý Đạo
Thành hiềm kỵ nhau. (III/l).
Tống Thần Tông và nhất là Vương An Thạch bắt đầu quyết tâm sửa
soạn cuộc nam chinh.
Tháng 8, có lệnh chung bãi bỏ các viên câu đương công sự ở các ty kinh
lược và an phủ, nhưng trừ tỉnh Quảng Tây; "vì ô n Cảo bấy giờ giữ chức ấy,
vả lại vừa có ý đánh Giao Chi" (TB 237/23b). Lệnh đặt bảo giáp ở các lộ đã
ban ra. Tháng Giêng năm Q. Su (1073), Hứa Ngạn Tiên là viên coi việc ấy ở
Lưỡng Quảng tâu: "Đã sai các huyện lệnh lập bảo giáp để thay các thứ lính
đã đặt từ trước". (TB 242/3b).
Tống Thần Tông triệu Tiêu Chú về hỏi tình hình Giao Chỉ và sách lược
chinh phạt (ĐHBL). Chú cho việc ấy khó. Vua ngạc nhiên, nhắc lại câu
người ta nói: "Giao Chỉ bị thua ở Chiêm Thành, quân không còn nổi một
vạn; có thể tính ngày lấy được" (VỰ3). Chú tâu: "Xưa, tôi cũng có ý ấy. Bấy
giờ quân khê động một người có thể địch mười; khí giới sắc và cứng; người
thân tín thì tay chỉ, miệng bảo, là điều khiển được. Nay, hai điều ấy không
như trước; binh giáp không sẵn sàng, người tin chết quá nửa. Mà người
Giao Chi lại sinh tụ, giáo hối đã mười lăm năm rồi. Bây giờ, nói quân Giao
không đầy một vạn thì sợ sai". TB (219/4b) chép câu trả lời vào lúc ban đầu,
khi Chú mới tới Quế Châu, chắc là lầm. (TS 334).
Vua và Vương An Thạch không bằng lòng. Có viên hình bộ lang trung,
là Thẩm Khỉ, nói quả quyết rằng: "Giao Chi là đồ hèn mọn, không lý gì
không lấy được". Vì thế vua chọn Khi thay Chú coi Quế Châu và kiêm chức
Quảng Tây kinh lược sứ (tháng 2 năm Q. Su 1073, TB 242/14a).
Khỉ liền xin: "Từ nay nếu ở Quảng Tây có biên sự, sẽ theo lệ Thiểm
Tây, để ty kinh lược được xử trí rồi tâu sau". Vua bằng lòng. Khỉ lại sai
người ra ngoài biên giới để lo liệu công việc. Vua hỏi An Thạch: "trả lời
làm sao?" An Thạch xin y lời. Vua cũng bằng lòng (tháng 4 năm Q. Su
1073, TB 244/3b). ít ngày sau, lại giao thêm cho Khỉ công việc lương thảo
(TB 244/7b).
119