Page 115 - Lý Thường Kiệt

BẠI CHIÊM-PHÁ TỐNG

Tống Hy Ninh thứ 6 (1073), có người Tống quê châu Bạch (LNĐĐ), tên Từ
Bá Tường, viết thư báo tin Tống sửa soạn đánh ta, và xui ta nên đánh Tống
trước (TB 288/7a). Thường Kiệt đã tập nhiều quân ở biên giới, và lộ vẻ muốn
vào đánh đất Tống.

Tháng 3 năm ấy (Giáp Dần 1074), vua Tống hạ chiếu nói rằng: "Quảng
Tây nhiều lần nói tin thám tử báo rằng Giao Chỉ tụ binh, muốn phạm vào
đất ta. Sợ rằng biên thần không biết lường sức chúng, mà đưa quân xa
thành trại, để đánh lại. Vậy nên, phải gấp báo cho viên coi Ung Châu là Tô
Giàm, dặn nếu quân man dám phạm đến Ung Châu, thì phải kiềm quân cố
thủ, chớ có tham lập công mà khinh địch" (TB 251/6a).
Lúc ấy, Lưu Di đến thay Thẩm Khỉ. Triều đình ra lệnh phải chiêu tập
phủ dụ cho yên lòng dân. Di xin hoãn thuế cho khê động, vì hạn hán (TB
257/lOa) và mộ quân cày đồn điền (TB 256/2a).
Nhưng, ở Biện Kinh, sau 10 tháng vắng mặt, Vương An Thạch lại được

triệu về chấp chính. Bấy giờ là tháng 2 năm Ất Mão 1075. Việc bắc thùy rất
bối rối. An Thạch chủ trương nhượng đất cho Liêu. An Thạch nói: "Muốn
lấy thì phải cho đi đã". Tống Thần Tông nghe lời, và cắt 700 dặm đất Hà
Đông biếu nước Liêu. Bắc thùy tạm yên, vua tôi Tống lại quay về biên thùy
Đại Việt.
Ý Vương An Thạch vẫn là đánh lấy nước yếu để dọa nước mạnh. Lưu
Di được lệnh tăng cường binh lực. Tháng 6 năm ấy (1074), có chiếu cho
Quảng Tây chỉ dụng thổ đinh, thay lính thương thủ: cứ ba đinh bắt một và
nếu chỗ nào từ trước chưa có thương thủ, thổ đinh hay châu quân, thì đừng
đặt thêm. Lưu Di tâu rằng: "Nay tiếp tin từ xứ man báo về, tôi sợ chúng sắp

vào cướp, thủ ngự ứng viện sẽ không kịp. Nếu theo lệ mới, thì chỉ mộ được
bảy phần mười số cũ. Vậy xin theo lệ cũ". (TB 254/lOa).
Rồi Di theo chính sách Thẩm Khỉ, sai các quan lại vào các khê động
kiểm điểm thổ dân, bắt chúng tập trận. Di đóng chiến hạm, dùng thuyền
muối để tập thủy binh, y như Khi trước. Di cũng cấm người nước ta sang
buôn bán để tránh sự thám thính (TS 334 và TB 271/7a). Những thuế má

123