Page 116 - Lý Thường Kiệt
P. 116
LÝ THƯỜNG KIỆT
vùng Tả và Hữu Giang thì thu bằng thóc gạo, để tích trữ quân luơng (TB
253/4a)<^>.
Tô Giàm coi Ung Châu, thấy quân ta tụ tập ở biên giới, rất lo. Bèn viết
thu báo với Di rằng; "Phải bỏ ba việc đang làm: tập lính, đóng tàu và cấm
chợ, để cho nguời Giao Chỉ, nếu có cất quân, không còn có danh nghĩa
nữa". Di không nghe, viết thu hặc Giàm, trách Giàm bàn nhảm, và cấm
không đuợc nói đến biên sự nữa*^^ (TB 271/7a).
Tinh thế càng ngày càng găng. Truớc đó vài tháng, vào tháng Giêng năm
Ất Mão (1075), Lý Thuờng Kiệt xui vua Nhân Tông gửi biểu tới triều Tống đòi
lại tụi Thiện Mỹ. Lời biểu rằng: "Thủ lĩnh châu Ân Tmh, tên Ma Thái Dật là
nguời châu Định Biên ở đất tôi (Bắc Cạn ngày nay). Nó đã dời sang châu Ân
Tmh và nay đổi tên là Nùng Thiện Mỹ. Nó và 700 bộ thuộc đã trốn sang
Trung thổ. Vậy xin xét rõ căn do". Vua Tống bảo xét (TB 259/13a). Không thấy
Tống trả lời, ta dâng biểu đòi trả tụi dân ấy. Luu Di không chịu chuyển biểu
(TB 272/2à). Cuối cùng, vua Tống không bằng lòng trả Nùng Thiện Mỹ (TB
259/13a). Ta cũng đành tạm chịu, nhung chỉ đợi cơ hội phục thù*^'.
Ý định chiến tranh bên Tống đã rõ ràng. Quân giữ biên thùy ta cũng
sẵn sàng chống lại.
Châu Quảng Nguyên là một yếu địa. Tuớng cầm quân ở đó là Lưu Kỷ.
Luu Kỷ nối Nùng Trí Cao. Sau khi Trí Cao thất bại, bộ hạ y là tụi Hoàng
Trọng Khanh, Lu Báo, về theo Kỷ (MKBĐ). Ta đã thấy Kỷ có lần vào châu
Quy Hóa và Thẩm Khi đã có lần muốn dụ y (VI/4). Kỷ làm quan sát viên ở
Quảng Nguyên (TB 279/lla), thuờng qua các khê động mua ngựa. Có con
Nùng Trí Cao là Trí Hội ờ châu Quy Hóa, cản đuờng. Trí Hội bấy giờ đã quy
phụ Tống. Kỷ đem 3.000 quân sang dánh đất châu Ung. Trí Hội và con là
Tiến An chống lại. Kỷ lui quân về (TB 263/7a).
Việc này chỉ là một cuộc xung đột địa phuơng, giữa hai biên tuớng.
Nhung Tống muốn nhân cơ hội, gây thanh thế ở nam thùy một cách khôn
ngoan. Luu Di đuợc tin Kỷ và Trí Hội đánh nhau, tâu về triều. Di nói: "Thật
ra Trí Hội chua theo ta hẳn. Nên để hai bên đánh nhau nhu thế thua đuợc
đều có lợi cho triều đình". Vua Tống Thần Tông không bằng lòng, trả lời:
124