Page 110 - Lý Thường Kiệt

LÝ THƯỜNG KIỆT

tĩnh thế nào, Chú đều biết rõ" (TB 242/13b và TS 334). Chú thấy trong
khoảng mười năm, nước ta đã giàu mạnh lên nhiều; ta đã đại thắng Chiêm
Thành và đã mở mang bờ cõi nam và bắc. Chú là một người rất thức thời,
nên đã hiểu rằng phải kiêng dè kính nể nước ta, và sợ ta đánh lại. Cho nên,
"khi có kẻ hiến kế đánh Giao Châu, Chú đốt thư đi". (TB 242/14a).

Trong lúc ấy, quân ta cũng không ở yên. Lưu Kỷ ở Quảng Nguyên đem
hơn 200 quân thổ đinh dẫn quân Lý vào châu Quy Hóa, tức là đất Nùng
Tông Đán và con mới nộp Tống (V/6). Ty kinh lược Quảng Tây tâu về triều.
Tống Thần Tông phê rằng; "Gần đây, đã nhiều lần thám báo rằng giặc
Quảng Nguyên tụ tập. Cuối cùng tin không đúng. Khiến dân khê động ở
không yên. Sợ tin đó là giặc giảo hoạt cố ý hư truyền ra, để làm náo động
nhân tình, rồi nhân đó, hiếp bức dân chúng theo nó. Đó là việc mà bọn
Hoàng Trọng Khanh, Lư Báo đã làm. Nếu để lâu không xử trí, thì sự lý không
tiện. Vậy, kíp sai Tiêu Chú tới đó mà xử trí, chớ để thành chuyện to lớn"
(tháng 11 T. Ho 1071; TB 288/la).
Tháng 5 năm sau (N. Ty, 1072), Tiêu Chú xin ước thúc dân các khê

động, và nói: "Mỗi khi nghe báo có giặc qua địa hạt mình, mà các tri châu
không lập tức tới đánh bắt, thì xin đem quân pháp trị tội". Ý Tiêu Chú là cốt
bắt buộc các quan địa phương canh phòng cẩn mật. Nhưng vua Tống nói
với các phụ thần rằng: "Khi báo có giặc, chưa biết thật hay không, lại không
biết giặc nhiều hay ít. Nếu thế lực các châu không đủ, thì đánh bắt làm sao
được, mà lấy quân pháp trị tội người ta. Nên sai ty kinh lược xét kỹ và giảm
tội". (TB 233/21b).
Tiêu Chú ở Quế Châu hai năm, lăng nhăng không được việc gì. (ĐHBL 8).

5. Chính sách khiêu khích Thẩm Khỉ
Sự thật là Tiêu Chú hiểu rõ thế lực nước ta bấy giờ rất thịnh, nên mới
chù chừ, không muốn mưu sự đánh ta. Triều đình Tống cũng chưa dám
quyết.
Nhưng sang năm N. Ty (1072), tình thế biến chuyển. Tháng Giêng, vua
Lý Thánh Tông mất. Vua Nhân Tông (Càn Đức) còn bé. Thái hậu Thượng

118