Page 101 - Lý Thường Kiệt
P. 101
LÝ THƯỜNG KIỆT
Lại phong THỰC AP bao nhiêu hộ, nghĩa là cho án lộc của bao nhiêu hộ phải nộp.
Nhưng đó chỉ là hư hàm. Cho nên, còn ban THẬT PHONG hay THẬT THỰC Ấp bao
nhiêu /lộ.
Mỗi lúc sứ ta sang Tống, hay ở Tống có việc khánh hỷ gì, thì vua Tống gia phong cho
vua Lý, gia phong hoặc bằng thêm mỹ tự, hoặc thêm thực ấp. Còn gia phong chức tước
thì thường theo thứ tự sau:
ĐỒNG BÌNH CHƯƠNG sự, nghĩa là cùng bàn việc nước.
ĐỒNG TRUNG THƯ MÔN HẠ BÌNH CHƯƠNG sự (Trung Thư là một ty thảo các
chiếu chỉ cho vua; môn hạ bình chương sự là bàn việc nước với vua).
KHAI PHỦ NGHỊ ĐồNG TAM TY (được quyền mở phủ ở riêng, cùng tam ty tức là
ty tài chánh bàn việc nước).
KIỂM HIỆU THÁI Sư.
NAM BÌNH VƯƠNG.
Tước Nam Bình vương là tột bậc khi vua Lý còn sống. Nếu muốn gia phong, vua
Tống chỉ ban thêm mỹ tự hay là thực ấp.
Chỉ sau khi mất, mới tặng chức tước cao nhất; THỊ TRUNG NAM VIỆT VƯƠNG.
Thứ tự trên này phần lớn đúng như vậy, và tuần tự theo. Nhưng cũng có đời vua
Tống phong vượt thứ tự. Cũng có lúc bắt đầu chi cho chức THÁI PHÓ, nhỏ hơn Thái úy,
như đời Lý Thái Tổ. Ày vì bấy giờ, Lý mới cướp ngôi Lê.
Riêng từng triều đại một, sử ta không chép sự phong và gia phong tường tận; vì vua
ta không lấy sự được phong làm hân hạnh, nhưng phải nhận, để ngoại giao với Tống
cho yên ổn mà thôi. Còn Tống sử (Lễ chí, Giao Chi truyện) chép rất rõ ràng.
Ví dụ:
LÝ THÁI TỔ
1010 - Kiểm hiệu thái phó, Tĩnh hải tiết độ sứ, quan sát sứ, xử trí sứ, An Nam đô hộ,
Ngự sử đại phu, Thượng trụ quốc Giao Chỉ quận vương, thực ấp tam thiên (3.000) hộ,
thật phong nhất thiên (1.000) hộ, suy thành thuận hóa công thần.
1010 - thêm: Đồng bình chương sự, thực ấp 1.000 hộ, thật phong 400 hộ.
1012 - thêm: Khai phủ nghị đồng tam ty, thực ấp 700 hộ, thật phong 300 hộ, dục đái
công thần.
1014 - thêm: Bảo tiết thủ chính công thần, thực ấp 1.000 hộ, thật phong 400 hộ.
1017 - tiến: Nam Bình vương; thêm: thực ấp 1.000 hộ, thật phong 400 hộ.
1018 - thêm: Kiểm hiệu thái úy, thực ấp 1.000 hộ, thật phong 400 hộ.
1022 - thêm: Kiểm hiệu thái sư.
1028 - tặng: Thị Trung Nam Việt vương.
LÝ THÁI TÔNG
1028 - tự xưng: quyền tri lưu hậu sự.
108