Page 219 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

tầng và các hồi lang. Ở mỗi tầng và hồi lang đều có hàng trăm

bức phù điêu miêu tả cuộc đời của Đức Phật - từ giấc mơ của bà

mẹ đến sự ra đời của hoàng tử và cuối cùng là những trang về sự

đắc đạo. Càng lên cao, các chủ đề càng tách dần khỏi cuộc đời

trần tục để đến với sự siêu thoát, trừu tƣợng. Khi đã lên tới hồi

lang vuông trên cùng, ta bƣớc vào ba tầng hồi lang tròn cuối

cùng không có tƣờng chắn, không có phù điêu. Tới đây, với sự

vô biên của hình tròn, với sự lặp đi lặp lại của các hình Phật ngồi

trầm tƣ siêu thoát, ta nhƣ đạt tới trạng thái cuối cùng của nhận

thức về vật chất và cuộc đời. Có thể nói Bôrôbuđua là một mô

hình vũ trụ, là bài ca trong đá về con đƣờng giải thoát của các

phật tử.

Truyền thuyết kể rằng tham gia xây dựng Bôrôbuđua có

15.000 lao động, 3000 thợ đá, 3000 thợ chạm khắc đá. Dù con số

đó có thật hay không thì Bôrôbuđua vẫn là một bài ca trang

trọng và sống động của con ngƣời.

Từ thế kỉ X -

XIII di tích kiến trúc

và điêu khắc nổi tiếng

nhất ở Đông Nam Á

là khu đền Ăngco Vát

ở Campuchia. Ăngco

Vát đƣợc xây dựng

vào đầu thế kỉ XII. Cả

khu đền rất rộng, riêng khu thiêng có kích thƣớc 1500m x

1300m và đƣợc ngăn bằng hồ nƣớc rộng 200m. Vƣợt qua hồ

phía Tây là đến một con đƣờng rộng với hai dãy lan can Naga

bằng đá dẫn đến cổng chính dài 130m. Qua cổng chính là con

đƣờng lát đá thứ hai dài 350m dẫn thẳng tới đền. Khu đền chính