Page 38 - Kỹ Thuật Sửa Chữa Ô Tô

36 Đ Ứ C HUY

Thân xi lanh gánh chịu phụ tải cơ khí tương đối lớn và phụ tải nhiệt tương đối
phức tạp, thân xi lanh biến dạng sẽ phá hỏng mối quan hệ vị trí chính xác giữa
các linh kiện, dẫn tới giảm sút tình trạng kỹ thuật của động cơ, giảm tuổi thọ sử
dụng. Vì vậy, yêu cẩu thân xi lanh phải có đủ độ cứng, cường độ, khả năng chịu
nhiệt và chịu ăn mòn tốt...
7.2. Nguyên liệu chế tạo thân xi lanh
Thân xi lanh và trục khuỷu thường được làm từ gang xám chất lượng tốt. Để
nâng cao khả năng chịu mài mòn của xi lanh, đôi khi người ta còn trộn thêm một
lượng nhỏ các nguyên tố hợp kim, nhưcrôm, molybdenum, phốt pho, niken...;
có loại động cơ dầu diesel mạnh còn sử dụng gang có chứa granit thể cẩu; một
số loại động cơ nhằm giảm trọng lượng, tăng cường khả năng tản nhiệt, đã sử
dụng nhôm để chế tạo thân xi lanh.
1.3. Xi lanh và ống lót xi lanh
Thân xi lanh chia thành hai loại có ống lót xi lanh và không có ống lót xi lanh.

Để tiết kiệm nguyên liệu tốt, giảm giá thành, ngày nay sử dụng rộng rãi
phương pháp thêm ống lót xi lanh vào thân xi lanh, tức ống lót xi lanh được chế
tạo từ hợp kim chất lượng cao, còn thân xi lanh lại được chế tạo từ gang thường
có giá thành tương đối rẻ hoặc hợp kim nhôm nhẹ.
Dựa theo ống lót xi lanh có trực tiếp tiếp xúc với dịch làm mát hay không,
ống lót xi lanh được chia thành hai loại khò và ướt, mô tả như hình 3 - 3.

ưu điểm của ống lót xi lanh khô là không bị rỉ nước, lọt khí... cấu tạo thân
xi lanh tạo cường độ lớn, khoảng cách giữa các tâm xi lanh nhỏ, kết cấu tổng thể
chắc chắn.

Ống lót xi lanh trực tiếp tiếp xúc với dung dịch làm mát được gọi là ống lót
xi lanh ướt. Độ dẩy thành đạt 5 - 9 mm. Thông thường lấy bể mặt phẳng phía
dưới của mặt bích để định vị trục, lấy bề mặt ngoài của trụ tròn để định vị tia. Để
tránh rò rỉ nưóc, ở phẩn dưới của ống lót xi lanh có thiết kế 1 - 2 vòng cao su chịu
dầu, chịu nhiệt. Phẩn lớn các ống lót xi lanh ướt sau khi lắp vào, phần đỉnh của
chúng sẽ cao hơn thân xi lanh từ 0,05 - 0,15 mm. Như vậy, trong khi vặn chặt bu
lông nắp xi lanh, có thể nén xi lanh được chắc chắn hơn, từ đó đảm bảo được độ
kín khít, tránh rỉ nước, rò hơi.
ưu điểm của bộ ống lót xi lanh ướt là chê tạo dễ dàng, sửa chữa bảo dưỡng
thuận tiện, có hiệu quả tản nhiệt tốt. Khuyết điểm là làm giảm độ cứng của thân
xi lanh, dễ gây ra hiện tượng rỉ nưốc, rò hơi. Nó chủ yếu được sử dụng trong
động cơ dẩu diesel công suất lớn và động cơ có thân xi lanh được làm từ hợp
kim nhôm..