Page 46 - Huế Trong Tôi

Và ông đã tự trách mình: "Thật là tôi đã không biết tu
đức để đến nỗi này". Quả là một tinh thần trách nhiệm
cao cả, một tâm lòng nhân ái phi thường! Nguyên tắc đối

với ông là: "Bất hành phương tiện, mạc đương quan” (không
chăm sóc dân, thì chớ làm quan). Từ tâ'm lòng ưu ái đôi
với nhân dân, ông đã xem việc gần gũi tìm hiểu, lắng
nghe tiếng nói của những người nghèo khô là một trách
nhiệm mà mình phải phâh đâu thực hiện. Chmh vì đi sát
dân, ông có điều kiện hiểu sâu thêm tệ áp bức bóc lột,

lũng đoạn của bọn quan lại và cường hào, nhâ't là dưới
các cấp co sở. Trên cơ sở những kinh nghiệm, hiểu biết
của cuộc đời làm quan, Đặng Huy Trứ đã đúc kết lại
trong cuôh Từ thụ yếu quy, một cuốn sách vô cùng độc
đáo, có thể nói là "độc nhâ't vô nhị" đóng góp thiết thực
vào công cuộc chông tham nhũng (năm 1867).
Từ thụ yếu quy là gì? Nói một cách đơn giản, đó là

những quy tắc chủ yếu trong việc từ chô'i hay thu nhận
quà biếu hôi lộ (đối với một người làm quan). Đây là một
công trìrứi khá đổ sộ, trên 1.000 trang chữ Hán, tập họp
2.017 trường họp dẫn chứng vê' thủ đoạn hối lộ của các
hạng người và cách ling xử của các quan lại. Nội dung

sách nêu 104 trường hợp được coi là hối lộ để nhắc nhở
người làm quan không được nhận, đến phần cuối sách
(suy rộng ra) lại nhâh mạnh 104 điều hối lộ nêu ra chỉ là
để gợi ý, cần suy rộng mà tránh.
Đặng Huy Trứ khẳng định muốn chống tham nhũng
có kết quả, trừng trị và tăng cường quản lý là cần thiết.

44