Page 49 - Huế Trong Tôi
P. 49
"Tuyệt đôl không được dùng tình cảm đế yêu sách, dụng
ý mời để lây lễ biêh, bày đặt yến tiệc để khéo móc túi
người ta thì càng ngu quá lắm".
Đặc biệt trong hai trường hợp quan mói thăng chức
và quan mói smh con thì không được nhận lễ mừng.
Tư tưởng chủ yê'u của Từ thụ yếu quy nằm trong lời
Tổng luận và ở cuối phần thứ 1 và phần thứ 2. ông đã
nêu bật hai quan điểm lớn:
- Phải giáo dục người làm quan (để xây dựng đức
tính tốt).
- Người làm quan phải chú trọng việc trị gia (tức là
giáo dục vợ con).
Người làm quan mà tham nhũng thì "chí ít cũng bị
người ta chê cười, khinh bỉ; kê' đến bị giáng; nặng hơn thì
bị tù đày, chém đầu treo cổ...".
"Của cải phi nghĩa đối với người ta cũng như dầu mỡ
đô'i với đổ vật, đã dây bẩn thì khó mà gột sạch, huống chi
ta lây một thì câ'p dưới lây mười, ta được vừa miệng thì
dân bị hút máu".
Đặng Huy Trứ nêu lên 38 điều mà đức tính người làm
quan phải có, như: Ccỉn cù, thận trọng, công tâm, thành
thật, khiêm tốn, khoan hòa, giữ chữ túi, không nghe lời
xiểm nịnh, cần có t'mh người, lo làm điều lợi, trừ điều hại,
phải biết kê't bạn, chú trọng việc giáo hóa, không nịnh bợ
kẻ quyền quý, đừng ham chơi sang, thích của đẹp, không
bày mưu kiện cáo...
Ông dặn dò con cháu như một lời di chúc: "Nếu
không mảy may nhận càn hối lộ như 104 trường hợp nói
47