Page 176 - Huế Trong Tôi

thấy sự thay đổi về tư duy trong hoạt động kinh tế lúc
bâ'y giờ của vua quan triều Nguyễn. Đặc biệt là có hàng
loạt đề nghị mở rộng quan hệ buôn bán vói nước ngoài,
một việc làm hoàn toàn đôl lập với chính sách "bê' quan

tỏa cảng" truyền thống của chế độ phong kiến tập
quyền. Tháng 9-1868, Trần Đình Túc với Nguyễn Huy
Trứ đi giao hiếu với nước Anh từ Hưong Cảng trở về
đã tâu xin vua Tự Đức mở ra cửa biển Trà Lý (Nam
Định), nhâ'n mạnh tới yêu cầu "mở thưong điếm thông

thưong vói bên ngoài, chiêu lập nhân dân trong thiên
hạ, tụ hội hàng ngoài thiên hạ để tính cách lợi ích lâu
dài sau này’. Đến tháng 1-1873, lúc này toàn bộ Nam Kỳ
đã bị tư bản Pháp nuốt gọn từ 6 năm về trước, các quan

ở Nha Thưong bạc cũng xin mở 3 cửa biển để thông
thương là Đà Nang, Ba Lạt, Đồ Sơn. Trong lời tâu lên
vua Tự Đức, có trình bày năm điều lợi của việc mở cửa
biển để thông thương (như tụ dân ở bờ biển thì tăng
cường được lực lượng phòng thủ đâ't nước; tập trung

các nơi buôn bán gần biển thì liên hệ và tiếp ứng với
nhau dễ; có khả năng ngăn ngừa giặc biển, đội thủy
quân chiến thuyền của vùng biển có thể bảo vệ đội thuyền
vận tải khi có giặc biển; tích tụ của cải trong dân, bố trí

binh lính ngay trong những người làm để sẵn sàng đôi
phó khi có giặc; đẩy mạnh buôn bán với nhau sẽ làm

1. Quôc triều chính biên toát yêu, Tlđd, q.5, tr.78.

174