Page 173 - Huế Trong Tôi

nên vô cùng gay gắt và được bộc lộ ra ngoài một cách kịch
liệt bằng hàng loạt các cuộc khỏi nghĩa nông dân xuyên
suốt các đòi nhà Nguyễn, kể từ đời vua đầu tiên Gia Long
đến vua Tự Đức là ông vua được chứng kiến sự xâm lược
của tư bản Pháp. Để bảo vệ đặc quyền đặc lợi cho chúng,
phong kiến nhà Nguyễn đã dổn mọi lực lượng quân sự
trong tay vào việc bóp chết các cuộc khởi nghĩa nông dân.
Chính trong quá trình tiến đánh "tiễu phỉ" quyết liệt đób
chúng vừa làm cho những lực lượng quân sự của triều
đìrửi suy yếu dần, đồng thời cũng hủy hoại mất khả năng
kháng chiến to lớn trong nhân dân, và như vậy đã tạo
điều kiện cho tư bản Pháp dễ dàng thôn từủì nước ta. Đó
là chưa nói tới chừih sách sai lầm của triều Nguyễn về đối

ngoại. Một mặt ra sức đẩy mạnh thủ đoạn xâm lược đối
với các nước láng giềng đang cùng chung số phận bị chủ
nghĩa tư bản Pháp uy hiếp, làm cho quân lực bị tổn thất,
tài chừứi quốc gia và tài lực nhân dân ngày càng thêm
khánh kiệt. Mặt khác, đối với tư bản phưong Tây đang gõ
cửa đòi vào thì một mực khước từ các quan hệ ngoại giao,
tưởng đó là phương sách hay nhâ't để tự cứu. Bên ngoài,
kẻ thù đang ráo riết dòm ngó trong khi bên trong lại rối
loạn và suy yếu, hoàn cảnh đó chỉ có lợi cho kẻ thù.
Nguy cơ mất nước vào tay bè lũ thực dân Pháp ngày

càng rõ rệt, tình hình đó làm cho những người yêu nước

1. Phong kiến triều Nguyễn đã đê' cao chiến công và tổng kết
kinh nghiệm đàn áp phong trào nông dân đấu tranh trong hai bộ
sách; Bắc Kỳ tiễu phỉ phương lược và Nam Kỳ tiễu phỉ phương lược.

171