Page 29 - Giao Thông Kỳ Diệu
P. 29
Chỉ cần nối thông ban đầu giữa hai bên với nhau thế rỗi dùng dây nhỏ ấy kéo
sợi dây lớn hơn, sợi lớn hơn lại kéo sợi lớn hơn nữa hoặc những kết cấu nặng dần
tăng lên, để nối liền được hai bờ.
Có thề có nhiều người không nghĩ được rằng một công trình bắc cầu với một
trách nhiệm và công việc nặng nể như thế, chi phí lớn lao như thế có khi lại bắt
đàu từ những trò chơi của trẻ con như bắn nỏ cao su, thả diều... Cái cách làm từ
đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó, từ nông đến sâu như thế liệu có thể là gợi ý
cho những công việc khác?
Nói đến cầu treo, không thể nói là một công trình không đồ sộ và phức tạp.
Thực sự nó còn chứa đựng nhiều vấn đề chưa hẳn là dễ hiểu. Thí dụ, một cây cầu
treo bị gió làm đổ cho thấy mặc dù có phát triển của kĩ thuật, công trình hiện đại
có thể sẽ gặp phải những vấn để hoàn toàn không lường trước được.
Sự việc xảy ra vào ngày 7 tháng 11 năm 1940. Hôm ấy ở thung lũng Tasma
của nước Mỹ bỗng nổi lên những trận lốc núi, cơn vừa, cơn mạnh. Tốc độ gió
cũng chẳng lấy làm lớn, chỉ có 18 m/s. Vậy mà dưới tác động của cơn gió núi ấy,
biên độ vặn của mặt cầu mỗi lúc một lớn, mặt cầu nghiêng tới 45°. Những chiếc ô
tô đang chạy trên mặt cầu cứ thế chao đảo hết sang phải lại sang trái, không khác
gì một con thuyền bổng hểnh trong cơn sóng dữ. Cuối cùng cầy cẩu treo dưới độ
rung động với biên độ lớn quá mức, đã đứt gãy. Đó là “cây cầu bị gió nhẹ thổi gãy”.
Rất tình cờ là trong số những chiếc xe đang ở trên bờ chờ để qua cầu, có một
nhà quay phim, ông đã tận mắt nhìn thấy cả quá trình từ lúc cầy cầu chao đảo vặn
nghiêng đi cho đến lúc đứt gãy đổ nát... và đã dùng máy quay phim mang theo
ghi lại và cung cấp một tư liệu vô cùng quý báu cho các nhà khoa học nghiên cứu
về kết cấu cầu. Những nghiên cứu về sau này cho rằng nguyên nhân đứt gãy của
cẩu treo bắc qua thung lũng Tasma không phải tại kết cấu cẩu treo có cường độ
quá yếu, đến nỗi “yếu không chịu được gió”, mà là ở cường độ về độ cứng chống
lực vặn của mặt cẩu quá yếu, do tác động của luổng gió vừa vặn trùng hợp với tần
số tự rung của cây cấu, từ đó cẩu mới rung mỗi lúc một mạnh thêm, cuối cùng
làm hỏng kết cấu. ở châu Âu cũng đã từng xảy ra một tai hoạ gây cẩu do một
đoàn quân đi đểu bước trên cầu, tạo nên sự cộng hưởng với tẩn số rung của cây
cẩu, làm cho độ rung lớn dần tới mức vượt quá sức chịu đựng của kết cấu làm cho
30