Page 85 - Được Học Và Thuốc Thiết Yếu

7.2. Ánh hiiởng của suựamid tới những thuốc khác:

Sulfamid: - Làm giảm chuyển hóa phenytoin, do đó làm tăng tác dụng và độc tính
cua thuốc chống động kinh này.
- Làm tăng tác dụng của thuôc chông đái tháo đường (loại uống).

- Làm giảm hâp thu digoxin qua ông tiêu hóa.
8. Sulfamid phôi hỢp.
PABA là nguyên liệu tao acid folic; acid folic lại cần để tạo các chất giúp cho vi
khuẩn sinh tồn. Trong quá trình tống hợp từ PABA sang acid folic, cần hai loại men
xúc tác ở hai khâu khác nhau, tạm gọi là men A và B:
PABA ---------------------------------------------- > acid folic
í T
( - )
sulíamid > men A men B < trim ethoprim
Sultamid do tranh chấp được với PABA, nên ức chê được men A. Trimethoprim ức
chê được men B. Vậy khi phối hợp sultamid với trimethoprim thì sẽ ức chê được 2 men
A và B ở hai khâu khác nhau trong quá trình tổng hợp "thức ăn" cần cho sinh sông của
vi khuẩn, hai loại thuôc này tạo nên tác dụng hiệp đồng tàng mức, mạnh hơn gấp 4 -
100 lần so với khi dùng hai thuôc đơn độc!

Thường phối hợp loại sulíamid thải hơi chậm với trimethoprim như:

Sulfamethoxazol + trimethoprim (Co - trimoxazol). BD: Bactrim (Pháp), Biseptol (Ba Lan)
Sulfadiazin + trimethoprim. BD: Antrima (Pháp, Vinaspecia)

Muốn có phối hợp lý tưởng, thì cả sultamid và trimethoprim phải cùng vào và cùng
ra khỏi cơ thể: Hiện nay chưa có fulfamid nào lý tưởng như vậy. Trong thực tê, tính
theo trọng lượng thuôc thì tỉ lệ trimethoprim/sulíamid là 1/5 là hợp lý để tạo nồng độ
tôi ưu diệt khuẩn trong mô và dịch cơ thể.

8.1. Chỉ định điều trị của Co - trimoxazol:
Nhiễm khuẩn đường tiết niệu cấp và mạn tính (uông 10 ngày liền, mỗi ngày 2 viên
loại 480 mg), viêm tuyến tiền liệt (dùng 10 tuần liền), một vài bệnh nhiễm khuẩn đương
liô hấp (như các đợt kịch phát trong bệnh phê quản mạn), bệnh lậu, hạ cam, nhiễm
khuẩn tai mũi họng (như viêm tai giữa trẻ em), nhiễm khuẩn đường ruột (do Shigella,
Salmonella), sô't rét. ít dùng trong phòng và diều trị bệnh tả và dịch hạch.

Cần đề phòng quan niệm dùng Bactrim, Biseptol, Trimazol như "chiếc chìa khóa vạn
năng", vì thật ra tác dụng phụ không phải là hiếm!

8.2. Tai biến của Co - trimoxazol:

Có thế gặp lại những tác dụng không mong muôn của sultamid và cần lưu ý thêm
là: Độc với thận ở người suy thận, người có tuổi, ức chê miễn dịch, liều cao có thể gây
quái thai (do trimethoprim, vậy câm dùng thuốc này trong 13 tuần đầu khi có thai hoặc
trước khi ở cữ). Kliông dùng cho trẻ em dưới 3 tháng tuổi đời.

85