Page 495 - Dinh Dưỡng Cận Đại
P. 495
bình thường sau 3-4 tuần (9). Khi nhịn ăn kéo dài trên 4 tuần triệu chứng giảm
huyết áp và nôn sẽ trở thành thường xuyên và cần đưọc chú ý (10,11)- Sau 11 ngày
nhịn ăn sự mất nưốc dịch ngoài tế bào sẽ ngừng hẳn (10) và sang tuần thứ 3 sẽ
giảm trọng lượng cơ thể là kết quả sự giảm trọng lượng tổ chức cơ bắp, giảm chuyển
hoá trong cơ thể và ổn định cân bằng nưóc ngoài tế bào và glycogen. Thời gian này
sự giảm trọng lượng cơ bắp và lớp mõ dưới da khoảng 300 gam/ngàý (12).
Đã có nhiều thử nghiệm nhận thấy thức ăn dự trữ tích luỹ trong tế bào để tự
nuôi trong lúc nhịn ăn là các thành phần dinh dưỡng tốt và quí nhất đối với người
bệnh, kể các bệnh cấp và mạn tính. Các chất dinh dưõng trên sẽ đưỢc sử dụng một
cách hợp lý thông minh và đưỢc vận chuyển kịp thời chỉ để nuôi dưỡng những cơ
quan tổ chức quan trọng như: hệ thống thần kinh và tim, còn các bộ phận khác
không được cung cấp.
Thứ tự đưỢc cơ thế sử dụng trước tiên là lượng lipid dự trữ, tiếp theo là glucid
rồi mới đến protein. Nếu trong thời gian nhịn ăn, hoạt động có chừng mực, tinh
thần thoải mái và không tiêu hao sức lực vô ích, các chất dinh dưỡng trong cơ thể sẽ
tiêu hao ít hơn. Nếu trạng thái thần kinh tinh thần bất ổn, buồn rầu, hoặc bị xúc
động mạnh cùng với sự thay đổi đột ngột của thời tiết khí hậu, lượng thức ăn dự trữ
sẽ bị tiêu hao nhiều hơn.
Nhiều nhà khoa học đã khái quát quá trình phát triển nhịn ăn thành 3 giai
đoạn:
1. Giai đoạn bắt đầu thích ứng khoảng 2-5 ngày, rất khó khăn cần phải nỗ lực
vượt qua:
2. Giai đoạn hai: tiêu hao các chất dinh dưỡng như lipd, glucid, protid một cách
đều đặn, cơ thể đã thích ứng thích nghi vối cuộc sống khi nhịn ăn và có thể kéo dài
nhiều ngày, đôi tượng nhịn ăn chịu đựng tốt, tinh thần lạc quan thoải mái.
3. Giai đoạn ba: đã có sự rối loạn trao đổi chất và dẫn đến thiếu trầm trọng các
chất dinh dưõng, giảm trọng lượng tổ chức cơ bắp, cơ thể, giảm 40-50% hoặc BMI
của nam còn 13 và nữ còn 12 (14) được xem như là giối hạn của sự còn sống (13). ở
giai đoạn này có thể dẫn đến sự không đáp ứng miễn dịch, cơ thể bị thiếu máu trầm
trọng và có thể chết do loạn nhịp tim (15). Trọng lượng các bộ phận cơ thể bị giảm
trong nhịn ăn sau khi chết được trình bày tại bảng 10.2.
Bảng 10.2. Phần trăm giảm trọng lượng từng tổ chức bộ phận và toàn bộ cơ thể trong nhịn
ăn sau khi chết
TT Tên tổ chức bộ phận cơ thể % giảm trọng lượng từng % giảm trọng luợng theo
bộ phận cơ thể trọng lượng toàn bộ cơ thể
1 Mỡ 97 26,2
2 Lá lách 67 0,5
3 Gan 54 4.8
4 Tinh hoàn 40 0,1
487