Page 450 - Dinh Dưỡng Cận Đại
P. 450
VIII. ĂN CHAY KHOA HỌC, PHÒNG VÀ ĐlỂU TRỊ
BÊNH MAN TÍNH,UNG THƯ
• • 7
Xu hướng ăn chay đang ngày càng tăng ở nước ta, đã và đang đưỢc phổ biến tại
nhiều nước, đặc biệt tại các nước đã phát triển có đòi sốhg kinh tế cao. Khác với
khẩu phần không ăn chay (omnivorous diet) sử dụng cả nguồn thức ăn thực vật,
động vật, khẩu phần ăn chay (vegetarians diet) và bán chay (semi-vegetarian diet)
thường sử dụng ngoài nguồn thức ăn thực vật là chủ yếu còn sử dụng thêm một số
thực phẩm nguồn gốc động vật có chọn lọc như sữa, trứng, thịt gia cầm hoặc
cá, tôm...
Tại cộng đồng nưốc ta cũng như nhiều nước trên thế giối hiện đang phổ biến
một số loại khẩu phần ăn chay phụ thuộc vào khá nhiều nguyên nhân như tôn giáo,
tập quán, tâm lý, đạo đức hoặc quan niệm về phong cách sông, khả năng phòng và
chữa bệnh V .V ..
- Khẩu phần án chay thuần tuý (vegetarian diet) không sử dụng nguồn
thức ăn từ động vật kể cả trứng, sữa, bơ và mỡ động vật.
- Khẩu phần bán chay có sử dụng thêm sữa (lactovegetarian, LV): ngoài
nguồn thức ăn thực vật có sử dụng thêm sữa và sản phẩm chế biến là bơ và
pho mát.
- Khẩu phần bán chay có thêm cả sữa, trứng và sản phẩm chê biến của
sữa và trứng (lacto-ovo-vegetarian, LOV).
- Khẩu phần bán chay cải tiến: trong một tuần có 1-2 ngày ăn thêm''thịt cá
hoặc hải sản tôm cua...
Khẩu phần ăn chay đã được phổ biến từ lâu trong cộng đồng người theo đạo cổ
Hy Lạp, Phật, Hindu, Hồi giáo phát triển nhanh từ thế kỷ 18 và đã đưỢc nhiều nhà
khoa học, y học, triết học đương thời ủng hộ.
Năm 1994, theo thôhg kê của Stahler c. và cs (1) tại Mỹ đã có gần 13 triệu
người ăn chay (7% dân số) và tại Anh điều tra năm 1999 trên 6% dân sô". Dự đoán
năm 2000 tại Mỹ sẽ tăng trên 10% dân sô' (1).
Cho tới nay tại các nưốc phát triển đã hình thành nhiều hiệp hội ăn chay và
trước năm 1997 đã có 3 hội nghị quốc tế bàn về cải tiến khẩu phần ăn chay. Murray
J. năm 1993 (2) đã theo dõi trong cộng đồng ăn chay tại Mỹ và nhận thấy trong
nhóm người ăn chay đã có 20% trong một tháng ít nhất đã có một lần ăn thịt, cá và
phổ biến là thịt gia cầm.
Trong khẩu phần ăn chay tại nhiều nưốc thường chọn các loại thực phẩm chức
năng nguồn gốc thực vật có giá trị dinh dưõng cao, bao gồm 50-60% hạt ngũ cốc
442