Page 346 - Dinh Dưỡng Cận Đại
P. 346
12. NUỒIDUŨNG QUA ĐƯỜNG RUỘT VÀ TĨNH MẠCH
Trên 2300 năm trưốc đây các nhà y học Ai Cập đã theo dõi và nhận thấy một sô"
bệnh nhân khi mắc bệnh, trạng thái nhiễm bệnh càng trầm trọng và nặng hơn, là
do trong cơ thể thiếu nhiều chất dinh dưỡng. Đe chữa khỏi bệnh cần phải sử dụng
các dung dịch có lượng thành phần dinh dưỡng cao thụt vào hậu môn. Thời gian đó
các thầy thuốc Ai Cập đã thụt qua hậu môn, trực tràng cả sữa, rượu vang, nước đậu
và nước cháo loãng v.v... (1 ). Bắt đầu từ năm 1617 nhiều thầy thuốíc lâm sàng đã sử
dụng Ổng thông qua mũi để nuôi dưỡng bệnh nhân và thức ăn là dịch ép chiết từ
thịt bò đưỢc nấu chín cho dễ tiêu hóa, và trộn vối dịch lấy từ tuỵ con vật vừa mới
giết (1). Năm 1878 Brown Sequard đã sử dụng biện pháp nuôi dưỡng qua đường
ruột cho bệnh nhân bị thần kinh (2). Sau đó ngoài đường dạ dày, các thầy thuốc
lâm sàng còn đưa dung dịch nuôi dưỡng vào thẳng ruột và tiêm tĩnh mạch. Đặc biệt
từ năm 1968 và 1970, Wilmore, Daily và cs (3, 4) đã cải tiến phối chế và sử dụng
dung dịch thuỷ phân casein để tiêm trực tiếp vào tĩnh mạch ngoại vi.
1. Kiểm tra đánh giá thực trạng dinh dưỡng trên cơ thể người
Đã có nhiều thầy thuốc lâm sàng sử dụng các kỹ thuật đơn giản để đánh giá xác
định trạng thái dịch tễ của bệnh nhân suy dinh dưởng (epidemic malnutrition) khi
nằm viện (5, 6 , 7). Tiếp theo sẽ tìm biện pháp để tăng cường nuôi dưỡng đưa trực
tiếp bổ sung các chất dinh dưõng vào cơ thể.
1.1. Phương pháp nhân trắc
Sử dụng môn học đo cơ thể người (nhân trắc định học - anthropometrics) để đo
trọng lượng cơ thể (BW) thường không tốh kém và phát hiện đưỢc ngay trạng thái
suy dinh dưỡng của toàn bộ cơ thể, bao gồm: các mô cơ bắp, thịt xương và cơ quan
nhu mô. Nếu trọng lượng cơ thể giảm trên 5% BW trong 1 tháng hoặc 10% trong 6
tháng, có thể kết luận đã có dấu hiệu lâm sàng về thiếu dinh dưỡng (8 ).
Có hai chỉ tiêu xác định và tính trọng lượng cơ thể là phần trăm (%) trọng lượng
cơ thể theo lý tưởng (% IBW, Ideal Body Weight) và (%) trọng lượng cơ thể theo
hiện trạng (%) ƯBW, ưsual Body Weight) theo công thức sau:
BW hiện tại 100%
(% IB W )-
ĨBW
BW hiện tại 100%
% UBW) =
UBW
1.2. Đo chỉ s ố sinh hoá
Đo chỉ số sinh hoá là chỉ tiêu đánh giá sự chuyển hoá tổng hỢp protein phụ
thuộc vào châT lượng cung cấp các chất dinh dưỡng trong khẩu phần ăn. Protein nội
338
