Page 310 - Dinh Dưỡng Cận Đại

Nếu thiếu phospho sẽ tác động giảm sự hấp thu calci. Đặc biệt nguyên bào
xương và tạo cốt bào cũng giôhg như tất cả các tế bào, đều cần phosphat cho quá
trình chuyển hoá của chúng. Nếu calci chiếm 40% thành phần khoáng trong xương
thì phosphat cũng có tỷ lệ gần 60%. Do đó vai trò của phospho sẽ dẫn đến nguy cơ
còi xương và nhuyễn xương.
Vitamin D: trong cơ thể vitamin D có tác động tới quá trình huỷ cô"t bào và
tạo tiền đề để tái tạo xương. Vitamin D cũng kích thích quá trình tổng hỢp và sản
sinh osteocalci từ nguyên bào xương và tạo điều kiện cho sự hấp thu calci và cả
phospho trong khẩu phần. Khi thiếu vitamin D trong cơ thể, dễ dẫn đến còi xương
và loãng xương.

Vitamin K: chức phận của vitamin K trong cơ thể là tham gia quá trình gama
carboxyl hoá dư lượng acid glutamic là osteocalci. Thiếu vitamin K sẽ giảm quá
trình carboxyl hoá của osteocalcin và kết quả là giảm sự tổng hỢp osteocalcin.

Các chất vi lượng khác: vitamin c và đặc biệt là đồng, kẽm và mangan là
những đồng yếu tô' cần thiết trong quá trình tổng hỢp hoặc liên kết chéo khuôn
protein. Đồng và vitamin c là đồng yếu tô' quá trình "lysyl oxidase", là men tác
động tối sự liên kết chéo chất tạo keo sỢi nhỏ. Tác động và hậu quả của nhiều can
thiệp liên kết chéo trong cơ thể đã làm suy yếu cấu trúc tạo xương, và acid ascorbic
đưỢc xem là đồng yếu tô' liên kết của chất tạo keo sỢi nhỏ. Và nếu thiếu vitamin c,
độ cứng chắc của xương sẽ bị giảm ở tuổi trưởng thành. Nếu thiếu các chất vi lượng
trên sẽ tác động ảnh hưởng tới câ'u tạo không bình thường của xương và gây còi cọc,
biến dạng xương và rốì loạn phát triển đầu xương, với người lớn nếu luôn thiếu các
vi lượng trên sẽ dẫn đến sự tái tạo không hoàn chỉnh của xương.

1.6. Tác động của một sô yếu tô dinh duỡng đến rối loạn chuyển hoá cấu tạo xương

Loãng xương: do khá nhiều yếu tô' tác động làm giảm sự cứng chắc của xương
và dễ gây gẫy xương. Loãng xương còn gây giảm khôi lượng của xương, cả khuôn
xương và thành phần chất khoáng, còn gọi là ngắn xương (osteopenis). ít luyện tập,
nghiên rưỢu, hút thuốc, thiểu năng tuyến sinh dục không đủ lượng calci và vitamin
D trong khẩu phần, đã dẫn đến sự rô'i loạn trong cấu tạo xương. Do đó tại cộng
đồng châu Âu và Hoa Kỳ, uỷ ban Quản lý Thuốc và Thực phẩm (PDA) đã cho phép
ghi nhãn và quảng cáo các thực phẩm có bô sung calci (5).
Còi xương và nhuyễn xương:

Còi xương: chủ yếu do nguyên nhân rổì loạn sự phát triển sụn, giảm sự phát
triển và gây biến dạng ở hành xương.

Nhuyễn xương: thường gặp ở người trưỏng thành do sự rô'i loạn trong chuyển
hoá câu tạo châ't khoáng tại khuôn xương, làm chậm và gây biến dạng, giảm độ
cứng chắc của xương. Nhuyễn xương và còi xương cỏn do thiếu vitamin D, gây rối
loạn sự hấp thu calci và phospho ngay tại ruột và giảm hàm lượng calci, phospho
trong máu, đặc biệt tại các vùng có khu trú nguyên bào xương tê' bào sụn, và các tổ
chức mô khác gây suy yếu và đau cơ (6).

302