Page 271 - Dinh Dưỡng Cận Đại
P. 271

không để tăng cân là biện pháp hữu hiệu bảo vệ sức khoẻ bền vững. Tốt nhất là giữ
     cân và giảm cân chút ít. Giảm cân nặng theo tuổi già thưòng do hai yếu tô":
         a. Giảm sự chuyển hoá cơ bản theo độ tuổi và

         b. Giảm cường độ hoạt động thể lực do giảm khối lượng cơ bắp là kết quả của sự
     giảm chuyển hoá cơ bản.

         Tuy  nhiên  ở  tuổi  già,  giữ  mức  hoạt  động thể  lực  vừa  phải  chưa  đủ  để  phòng
     tăng  cân  mà  còn  phải  giảm  khẩu  phần  ăn  đúng  mức,  vừa  đủ  với  nhu  cầu  năng
     lượng cơ thể. Tại các nước đã phát triển mặc dù có nhiều cố gắng trong việc giảm tỷ
     lệ cholesterol trong huyết thanh do tác động của giáo dục dinh dưỡng,  đã sử dụng
     hạn chê các thực phẩm có nhiều cholesterol và acid béo bão hoà,  nhưng tỷ lệ  tăng
     cân ở tuổi già vẫn chưa giảm.  Bảng 5.6 giói thiệu tỷ lệ người trưởng thành tại Mỹ
     được phân loại theo chỉ số khối lượng cơ thể (BMI)

                       Bảng 5.6. Phân loại BMI tại cộng đồng dân cư Hoa Kỳ
       TT            Chỉ sô' BMI (kg/m2)               Nam (%)               Nữ (%)

        1                 21 -24,9                        37                   55
        2                 25 - 26,9                       25                   15
        3                 27 - 29,9                       25                   10
        4                   > 30                          13                   20



         Chỉ  sô" BMI thích hỢp và mong muôn nhất từ 21  -  25 kg/m2. ỏ chỉ sô" này nồng
     độ cholesterol huyết thanh thường ở mức thấp nhâ"t (3).  BMI ở mức 25 -  26,9;  27  -
     29,9 và trên 30kg/m^ được phân loại theo thứ tự ở mức nhẹ (thấp) vừa phải và nặng
     (quá cân). Theo bảng trên khoảng 1/2 cộng đồng người Mỹ có trọng lượng cân nặng
     cơ thể ở mức quá cân, đã trở thành gánh nặng cho ngành y tê" trong biện pháp giảm
     lượng cholesterol đạt nồng độ thấp và mong muốh.

     1.3.  T ă n g  c h o le s t e r o l h u y ế t ở  m ú c  th ấ p

         Khoảng 25% người dân Mỹ ở tuổi trưởng thành có thành phần cholesterol tổng
     sô trong máu tăng nhẹ 200 - 239 mg/dl và LDL cholesterol 130 -  159 mg/dl (1). theo
     NCEP mức này ỏ ngưỡng giới hạn cao. Theo dõi khẩu phần ăn của nhóm này, nhận
     thấy có  lượng cholesterol  cao,  có  nhiều  acid béo bão  hoà,  acid  béo không bão hoà
     một nối đôi nhóm trans, thưòng ở lứa tuổi cao, có yếu tô' di truyền và giảm nội tiết
     tô" (estrogen), sau thòi kỳ mãn kinh của phụ nữ...
         Nguyên nhân gây tăng nhẹ cholesterol trong máu có thể do nguồn gô"c di truyền
     trong đó có một nhóm ngưòi dễ bị tăng cholesterol cao. Một sô" tác giả vể dịch tễ học
     di  truyền  (4)  đã  ước  tính  có  khoảng  50%  sự  thay  đổi  mức  cholesterol  trong  cộng
     đồng Hoa Kỳ do tính đa dạng trong gen, đã tác động ảnh hưởng đến cholesterol và
     LDL-cholesterol.  Sô" phận và quá trình chuyển hoá của LDL trong huyết thanh cơ
     thể vẫn đang được tiếp tục khảo sát.  LDL được xem là dẫn  xuất của quá  trình  dị
     hoá của TGRLPgítriglycerid  giàu  liporotein)  được tạo thành từ gan và  được gọi là



                                                                                       263
   266   267   268   269   270   271   272   273   274   275   276