Page 253 - Dinh Dưỡng Cận Đại
P. 253
5. DINH oưÍNG VÀ LUYỆN TẬP THỂ THAO
Sự liên quan giữa dinh dưỡng và khẩu phần ăn tới các hoạt động thể lực và tinh
thần trong rèn luyện và thi đấu thể thao tuy không có gì mới đặc trưng, nhưng bảo
đảm đúng và kịp thòi nhu cầu năng lượng, các thành phần gluxit, protein, chất béo,
yếu tô" vi lượng: vitamin, khoáng và cân bằng nhu cầu nưóc, các chất điện ly trong
đảm bảo sức khỏe và sức bật của vận động viên nhằm đáp ứng khả năng luyện tập
và thi đấu vẫn rất cần đưỢc đặc biệt quan tâm.
A. NHU CẦU CÂN ĐỐI NHIỆT LƯỢNG KHAU PHẦN
Nhu cầu nhiệt lượng theo Passmore, Durnin và FAO/WHO đốì với nam và nữ có
độ tuổi từ 20 - 39 và trọng lượng cơ thể từ 55 - 65kg ỏ trạng thái nghỉ ngơi (rest)
trong hoạt động thể lực, lao động và tập luyện được giối thiệu tại bảng 4.7.
Bảng 4.7. Nhu cầu nàng lượng Kj (Kcal)/kg ngày
Hoạt dộng Nam Nữ
Nghỉ ngơi (rest)*®’ 105 Kj/kg (25 Kcal/kg)*') 100 Kj/kg (24 Kcal/kg)'^’
Nhẹ <•’' 167 157
Vừa<'” 192 167
Nặng**’’ 225 194
Đặc biệt nặng 257 225
Passmore JVGA, Durnin JV. Energy work and Leisure London. Heineman 1967
FAO/WHO Export Committee. Energy and protein requirements. WHO Tech.
Rep. Se. 1973; 52: 1-118
1 Kcal = 4,184 Kj
Nếu ở độ tuổi cao hơn, từ 40 đến 49 chỉ cần 95% nhu cầu nhiệt lượng theo bảng
4.7 và 50-59 tuổi cần 90% và 60-69 tuổi cần 80% và trên 70 tuổi chỉ cần 70%. Trong
thòi gian tập luyện và thi đấu tùy thuộc vào môn thể thao, nhu cầu nhiệt lượng
cũng không giông nhau. Nhu cầu năng lượng cao là bóng đá, khúc côn cầu trên
băng, bóng rổ, quần vỢt, đấu kiếm, chạy tốc độ và bơi vối cự ly ngắn. Tiếp theo là
nhảy cao, nhảy xa, nhảy sào, cử tạ, ném búa, lao v.v... Trong tập luyện tùy thuộc
vào giáo án, thòi tiết và thời gian, nhu cầu nhiệt lượng có thể tăng từ 5-40% (1).
Theo tác giả Burkirk ER và cs Hoa Kỳ dự kiến xậy dựng nhu cầu năng lượng cho
các vận động viên nam chỉ cần đáp ứng 75% nhu cầu cần thiết và nữ yêu cầu thấp
hơn 10% so với nhu cầu cho mỗi môn thể thao (1).
1. Hydrat carbon (Gluxit) là nguồn cung cấp chính và tốt nhất về nhu cầu nhiệt
lượng cho hoạt động thể lực thể thao. Cơ thể chỉ sử dụng protein hoặc axit amin tự
do là nguồn nhiệt lượng trong trường hỢp cạn kiệt nguồn gluxịt. Tuy nhiên nhiệt
245