Page 335 - Dạy Học Vật Lý

Uyliam Ghinbơt (1544-1603)

Khi đánh giá ý nghĩa những đóng góp về điện và từ của Ghinbơt, có nhiều
nhà viết tiểu sử đã coi ông là nhà vật lí vĩ đại của nước Anh, thậm chí có người

còn coi ông là thiên tài. Thế nhưng có điều ta cảm thấy thật đáng tiếc, bởi vì ông
đã bị lãng quên trong một thời gian khá dài. Ngay cả trong vật lí, khi nói đến cái

tên Ghinbort người ta chỉ nghĩ rằng ông là một thầy thuốc chứ có mấy ai nghĩ rằng

đó là nói đến người cha đẻ của ngành từ học, và trong chừng mực nào đó cũng là
cha đẻ của cả ngành điện học!

Quan điểm về vũ trụ
Ông không phát biểu rõ ràng là Mặt Trời đứng yên tại trung tâm vũ trụ,

nhimg như trên đây ta đã thấy, ông có quan niệm rõ ràng và dứt khoát là Trái Đất
quay. Quan niệm này của Ghinbơt ra đời trước Galilê (Galilée) khoảng 20 năm,

nhưng sau Côpecnic (Copemic) khoảng gần 60 năm.

Nhiều người thời ấy cho rằng các ngôi
sao được gắn trên những hình cầu gọi là hình
DcMtuKÌonoửro^Uuturi
cầu thiên thể (riêng Ghinbơt vẫn nghi ngờ giả P H I 1 O S O P H I A
N o V A,
thiết này). Đại đa số các nhà thiên văn thời ấy
cho rằng các hình cầu thiên thể đều quay. II |««vtVtlỈ4MI>aMalK.
---- i
Nhưng Ghinbot không tin vào điều đó. ì
Ông nói thật là vô lí khi ta nghĩ những hình cầu

thiên thể (nếu những hình cầu ấy là có thật) đều
Trang bìa của cuốn Triết học mới,
quay, còn thiên thể nhỏ hcm rất nhiều là Trái ...bang tiếng La tinh, in năm 1651

Đất lại không quay. Hcm thể, ông còn cho rằng chính Trái Đất quay làm cho ta có

cảm giác là các hình cầu thiên thể quay.
Những quan sát thiên văn cho biết có một số ngôi sao hầu như đứng yên

trong bầu trời. Ghinbơt cho rằng đó là những ngôi sao ở cách chúng ta rất xa.

335