Page 330 - Dạy Học Vật Lý
P. 330
SPBook - vươn tầm tri thức, chắp cánh tương lai
vị thần linh. Bởi vì các kim la bàn là các kim nam châm, mà vào thời ấy, nói đến
nam châm là nói đến thần linh.
Nhưng người ta không hiểu do phép huyền bí nào mà kim la bàn bao giờ
cũng nằm cân bằng theo phương bắc-nam địa lí, nghĩa là bao giờ một đầu kim
cũng chỉ theo hướng bắc. Neu ta đẩy cho kim bị lệch khỏi phương bắc-nam thì
kim sẽ tự động quay về phương bắc-nam để một đầu kim chỉ đúng hướng bắc.
Khi ấy một số người cho rằng có một ngôi sao nằm ở hưófng bắc có đặc
tính là hút các kim la bàn. Chính vì thế kim la bàn bao giờ cũng chỉ hướng bắc
(Crixtôp Côlông (Christophe Colomb) cũng tin
như thế). Một số người khác lại cho rằng ở bắc ' G v r L I E L M I G I L
» Ì R T I C O L C Ì t T E l M -
cực của Trái Đất có một trái núi hay một hòn đảo
khổng lồ, có tính chất đặc biệt là hút các kim la
bàn. Người ta gọi đó là trái núi từ tính hay hòn
đảo từ tính, hiện tượng hút các kim la bàn (tức là
các kim nam châm) gọi là hiện tưọng từ. Nhưng
các tàu thủy không bao giờ đến gần trái núi hay L>>* • r
hòn đảo từ tính đó được vì trái núi hay hòn đảo Trang bìa của cuốn Nam châm,
...bằng tiếng La tinh in lần đau,
này lại có một tính chất đặc biệt khác là đẩy
năm 1600
những vật bằng sắt ra xa.
Lại có những chuyện dân gian kể rằng mùi tỏi có tác dụng làm rối loạn
hoạt động của kim la bàn, vì vậy những người lái tàu bị cấm ăn tỏi ở gần chiếc la
bàn của con tàu.
Trong gần 20 năm Ghinbơt đã làm nhiều thí nghiệm công phu và khéo léo,
từ đơn giản đến phức tạp, đe tìm hiểu xem tại sao các kim nam châm luôn luôn
nằm cân bằng theo phương bắc-nam, nói rộng ra là bản chất của hiện tượng từ là
330