Page 191 - Các Chuyên Đề Về Nguy Cư Sức Khỏe

Trong thai nghén, hầu hết các loại thiếu máu thường là TMTS, hồng cầu

hình liềm, thiếu máu do mất máu và thiếu acid folic. Sự tiêu hao sắt ở phụ nữ

là 2 - 4 mg/ngày (ở nam: 1 - 2 mg/ngày). Nhu cầu hàng ngày về sắt ỏ phụ nữ là

lõ mg/ngày (ỏ nam 10 mg/ngày). Nhu cầu này tăng khi phụ nữ có thai, trẻ nhỏ

và người ở tuổi mói lớn... TMTS là một hội chứng thiếu máu thường hay gặp,

đây là loại thiếu máu HC nhỏ nhược sắc.

Trong cơ thế sông, sắt luôn được gắn kết vói các protein và là yếu tô' thiết

yếu của mọi tế bào. Dạng tồn tại chủ yếu của sắt trong cơ thể là porphyrin phức

hợp (hemoglobin và myoglobin), ngoài ra sắt còn tham gia cấu trúc của chuỗi

men, cấu trúc protein, sô" lượng lớn sắt trong cơ thể là sát trong hem.

TMTS là tình trạng thiếu sắt để tạo nên huyết sắc tố. TMTS biếu hiện đầu

tiên, sóm nhất là ferritin huyết thanh giảm, dẫn đến giảm sắt dự trữ, sau đó là

sắt huyết thanh giảm và hệ số bão hòa siderophylin giảm.

Sau một thòi gian dài thiếu sắt, thiếu máu sẽ xuất hiện với hồng cầu nhỏ

nhược sắc, thiếu sắt sẽ dẫn đến giảm tổng hợp HGB và làm tăng sô" lượng phân

bào hồng cầu non. Kết quả là sản sinh ra các hồng cầu nhỏ, mà lúc đầu là sô*

lượng hồng cầu bình thường, sau đó là một thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc.

Như vậy thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc là một thiếu máu do hiện tượng suy

tủy về chất lượng.

1.4. Nguyên nhân thiếu máu ở phụ nữ có thai

Có nhiều nguyên nhân gây ra thiếu máu ở PNCT, trong đó thiếu máu do

cung cấp dinh dưỡng không đầy đủ đóng vai trò quan trọng nhất. Nếu trong khi

mang thai chê độ ăn uống không tăng lên, thiếu thức ăn có nguồn gốc động vật

(thịt, cá, trứng, sữa v.v..), dẫn tới sẽ không đáp ứng đủ năng lượng, protein, sắt,

các vitamin và các yếu tố vi lượng cần thiết. Đồng thời nếu bị nghén, nôn nhiều,

giảm độ toan dịck vị... càng dẫn tới rối loạn hấp thụ, làm tăng nguy cơ thiếu

dinh dưõng.

Mặt khác nhu cầu về sắt và các chất dinh dưỡng tăng bất thường, biểu

hiện rõ nhất ở phụ nữ có chửa đa thai, đẻ nhiểu, các lần chửa đẻ gần nhau (dưới

2 năm), chảy máu trong các lần chửa đẻ trước, chảy máu trong lần mang thai

hiện tại do các nguyên nhân sản khoa.

Ngoài ra cần kể tới nguyên nhân bổ sung sắt chưa đầy đủ, sử dụng chưa

hợp lý viên sắt, cung cấp dạng sắt không thuận lợi cho cơ thể hấp thu.

Trong đó, thiếu máu do nguyên nhân chảy máu và thiếu nguyên liệu tạo

máu được chú ý nhiều nhất đối với PNCT. Ngoài ra thiếu máu do tan máu

nguyên nhân tại HC và ngoài HC, như các yếu tô" có tác dụng hủy HC trong

huyết tương, do trúng độc từ chất độc của động, thực vật ở miền núi, có thể gặp

những tác nhân từ động thực vật như nọc độc do rắn cắn và các chất độc từ

nấm, củ, rễ, hoa, quả, cỏ, cây, lá... có độc chất khác nhau.

191