Page 188 - Các Chuyên Đề Về Nguy Cư Sức Khỏe
P. 188
THIẾU MÁU ở PHỤ Nữ CÓ THAI
VỚI CỘNG ĐỔNG NGƯỜI DÂN Tộc MIỀN NÚI
• • ■
Lê Minh Chính
Một trong những vấn đề về sức khác ở phụ nữ có thai (PNCT) là tình trạng
thiếu máu dinh dưỡng (TMDD). TMDD ỏ PNCT chủ yếu tập trung ỏ những
vùng nông thôn, miền núi, vùng sâu vùng xa và đồng bào dân tộc thiểu sô". Tỷ lệ
thiếu máu ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ của khu vực miền núi chiếm tối 35%,
tỷ lệ này ở phụ nữ tuổi sinh đẻ của đồng bào một sô" dân tộc thiểu số là 38%. Tỷ
lệ thiếu máu ở PNCT còn cao hơn nhiều, chiếm tói 50 - 60%.
Thiếu máu thiếu sắt (TMTS) phổ biến trên thế giới củng như ở Việt Nam,
nguyên nhân chủ yếu do thiếu chất dinh dưỡng, dạng thiếu máu phổ biến nhất
ở phụ nữ tuổi sinh đẻ, đặc biệt là ở PNCT. Bởi vậy, TMTS ở PNCT là vấn đề
đáng quan tâm đối với đồng bào các dân tộc miền núi.
1. THIẾU MÁU
1.1. Khái niệm và phân loại
Thiếu máu là tình trạng giảm số lượng hồng cầu (HC), giảm hàm lượng
huyết sắc tố - Hemoglobin (HGB) trong một đơn vị thê tích máu, dẫn đến tình
trạng rối loạn vận chuyển khí oxy và khí carbonic, gây tình trạng thiếu oxy tổ
chức, trong đó sự thiếu hụt HGB là quan trọng nhất.
Căn cứ vào kết quả xét nghiệm máu, đánh giá bởi số lượng HC, hàm lượng
HGB, thiếu máu được chia làm 3 mức độ: nhẹ, vừa và nặng, trong đó HGB là
chỉ sô" đáng tin cậy hơn.
Thiếu máu cũng được phân biệt theo hình thái, tính chất HC: HC nhỏ, HC
lớn, HC kích thước bình thường. Kết hợp vối mỗi loại trên có đặc điểm thiếu
máu tương ứng: nhược sắc, đẳng sắc.
Đồng thời thiếu máu còn được phân loại theo nguyên nhân và cơ chế bệnh
sinh gây thiếu máu.
1.2. Chuyển hóa sắt trong thai nghén
Nhu cầu sát ở PNCT là từ 3 - 4mg mỗi ngày, thậm chí tới 6mg với người có
chửa đa thai hoặc thai to. Trong suốt thòi kỳ mang thai nhu cầu về sắt tăng
cao, tổng lượng lên đến khoảng 1230mg. Tuy nhiên, 9 tháng mang thai vô kinh
sẽ tiết kiệm được 220mg, như vậy lượng sắt cần thiết khi mang thai đủ tháng là
khoảng lOlOmg.
1 8 8