Page 189 - Bí Quyết Thi Đậu THPT Quooac Gia Môn Văn

nộp một nương ngô cho nhà thông lí. Tên thông lí Pá Tra đã gặp bô' Mị và đưa
ra “ìĩión nợ hôn nhân" của bô' mẹ Mị ngày trước nhằm biến Mị thành “Con dâu
gạt nợ" bằng tiếng nói hông hách của tên thông lí, hắn nói: “Cho tao đứa con gái
mày về làm dâu, tao xóa hết nợ cho". Lời nói của thông lí là kẻ dựa vào sức
mạnh đồng tiền, thê' lực muốn biến MỊ trở thành thứ hàng hóa mua bán, đổi
chác trong hôn nhân. Mị cảm nhận được lời nói của tên thông lí, cảm thấy nhân
phẩm Mị bị chà đạp. Lúc ấy Mị dõng dạc nói với bô' rằng: “Con nay đã biết cuốc
nương, làm ngô, con phải làm nương ngô, giả nợ thay cho bố. Bô đừng bán con
cho nhà giàu". Tô Hoài, thâm nhập vào đời sông nội tâm của nhân vật để nói
lên suy nghĩ của Mị, qua đó ta thấy được lòng tự trọng của Mị rất cao, nhân
phẩm của Mị đặt lên trên tâ't cả, Mị sẵn sàng đem sức lao động làm ra sản
phẩm, lấy tiền trả nợ cho thô'ng lí nhằm bảo vệ nhân phẩm của chính mình là
vẻ đẹp tâm hồn, phẩm châ't đáng quý của người phụ nữ.
b. Mị thể hiện dạo làm con: Cuô'i cùng Mị cũng trở thành “Con dâu gạt nợ"
của nhà thống lí. A Sử và đám tay sai của hắn đã bắt Mị giữa đêm khuya và đưa
Mị về trình ma nhà thô'ng lí. Từ đó, đêm nào Mị cũng khóc và khóc nhiều tháng
như thế. Hình ảnh của Mị lúc này “lùi lãi như con rùa nuôi trong xó cửa", lúc
nào “Mặt Mị cũng cúi xuống, không còn nghĩ ngợi gì nữa”. Mị làm việc quần
quật ngày lẫn đêm, nào giặt đay, xe đay, hái củi, bẻ bắp... Chứng tỏ cha con
thống lí bóc lột sức lao động của Mị thật tàn nhẫn và chỗ ở của MỊ có khác gì
như một chuồng nhô't thú, chật hẹp, tô'i tàm, chỉ có một ô cửa sổ vuông bằng bàn
tay lúc nào MỊ cũng không xác định được bước đi của thời gian cùng vẻ đẹp của
không gian, MỊ chỉ nhìn thấy ngoài kia “trăng trắng, không biết sương hay là
nắng". MỊ nhìn thân phận đọa đày, tủi nhục, muốn đi tìm cái chết bằng “Nắm lá
ngón". Rồi MỊ trôn về nhà trình bô', lạy bô' đế đi chết. Nhưng Mị nghe được
tiếng nói của bô': “Mày về lạy chào tao dể mày đi chết đấy à? Mày chết nhưng nợ
tao vẫn còn, quan lại bắt tao trả nợ. Mày chết rồi thì không lấy ai làm nương
ngô giả được nợ người ta, tao thì ốm yếu quá rồi. Không được, con ơi!”. Lời nói
của bô đã dội vào tâm thức của Mị rồi Mị tự suy nghĩ, độc thoại: “MỊ chết thì bố
Mị còn khổ hơn bao nhiêu lần bây giờ nữa”. Tiếng nói của Mị là thể hiện ý thức
về bổn phận, trách nhiệm làm con và nếu Mị chết, bô Mị sẽ khổ nhiều. Mị nhận
thức rõ điều ấy và MỊ đã hành động “Ném nắm lá ngón xuống đất”. Đây là hành
động dũng cảm đã hủy diệt khát vọng tự do của MỊ dù đó là cái chết nhưng với
Mị, chết là sự giải thoát là tìm đến sự tự do của chính mình. Rồi “Mị tiếp tục trở
lại nhà thống lí" làm thân trâu ngựa đế bô' Mị được thanh thản trong những
năm tháng còn lại của cuộc đời ông, là thể hiện sự hi sinh của MỊ là phẩm chất
đáng quý trong tâm hồn MỊ dù Mị sông trong cái ác, cái xấu xa, lọc lừa trong gia
đình thông lí nhưng tâm hồn Mị vẫn trong sáng như cánh sen trong bùn “Gần
bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn".
188