Page 126 - Bí Quyết Thi Đậu THPT Quooac Gia Môn Văn

HƯỚNG DẪN

I. PHẦN GIỚI THIỆU
... "Nơi nào qua lòng lại chẳng yêu thương
Khi ta ở chỉ là nơi đất ở

Khi ta đi đất đã hóa tâm hồn"...
(trích "Tiếng Hát Con Tàu" - Chế Lan Viên).
Kí ức hào hùng của một thời kháng chiến mãi mãi đọng lại trong lòng người
ra đi bao tình yêu và nỗi nhớ, nhớ cảnh lẫn nhớ người. Nỗi nhớ ấy, đưa chúng ta
liên tưởng về hồn thơ Việt Bắc của Tô' Hữu cũng thể hiện nỗi lòng người ra đi
mãi mãi khắc sâu hình bóng người ở lại cùng bao cảnh đẹp nơi quê hương Việt
Bắc của một thời kháng chiến đâu dễ nào quên, qua đoạn thơ sau:
"Ta về mình có nhớ ta
Ta về ta nhớ những hoa cùng người

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Dèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng
Ngày xuân mơ nở trắng rừng
Nhớ người dan nón, chuốt từng sợi giang
Vc kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Rưng thu trăng rọi hòa binh
Nhớ ai tiêng hát ân tinh thuỷ chung".
(Trích "Việt Bắc" - Tố Hữu)

II. PHẦN TRỌNG TÂM
Nỗi lòng người ra di nhớ về hình ảnh thiên nhiên và con người Việt Bắc.
1. Phân tích hai câu đầu:
“Ta về mình có nhớ ta
Ta về ta nhớ những hoa cùng người".
Tiếng gọi "Ta và Minh" trong lời thơ đầu mang âm hưởng ca dao sâu sắc. Với
hai đại từ nhân xưng "Ta và Minh " trong ca dao là thể hiện tình yêu đôi lứa,
tình riêng, nỗi niềm riêng. Nhưng tiếng gọi "Ta và Minh” trong hồn thơ Việt
Bắc tuy cùng âm nhưng khác nghĩa. Tiếng gọi "Ta" ở đây là người ra đi, người
cán bộ, những anh lính cụ Hồ suô't mười lăm năm trong kháng chiến, còn tiếng
gọi "Minh" là người ở lại, người dân Việt Bắc cần cù lao động, một lòng với cách
mạng với kháng chiên. Như vậy, hai tiếng "Ta và Minh" trong thơ Tô' Hữu thế
hiện môi tình kháng chiến từng "thương nhau chia củ sắn lùi", từng "bát cơm sẻ
nữa chăn sui dắp cùng". Tiê'p đến với cụm từ nghi vấn "minh có nhớ ta" chính là

125