Page 57 - Bí Mật Toán Học

Khi đi xe đạp, vòng tròn trong và ngoài củd bánh xe

vận hằnh như thế nào?

Chúng ta hãy cùng xem chiếc bánh xe của xe đạp, do bên trong
bánh xe có săm được bom hoi nên chu vi của vòng mép ngoài và vòng
mép trong bánh xe không giống nhau, bán kứửi của vòng mép ngoài dài
nên chu vi cũng lớn hơn một chút.
Nhưng khi chúng ta đi xe đạp, vòng mép ngoài và vòng mép trong
đồng thòi chuyển động quanh trục, đoạn đường mà cả hai vòng cùng đi
được là như nhau, giống như là một vòng đang chuyển động vậy. Chúng
ta hãy cùng xem hìnli vẽ.

Chúng ta dùng hai vòng tròn đồng tâm (hai vòng tròn có cùng một
tâm tròn được gọi là vòng tròn đồng tâm) để biểu thị vòng mép trong
và vòng mép ngoài của bánh xe đạp. o là tâm tròn. Khi vòng ngoài
bánh xe chuyển động một vòng theo đường thẳng từ điểm p tói điểm
P', vòng trong bánh xe cũng đồng thòi chuyển động một vòng. Bỏi vì
khoảng cách của PP' bằng vói chu vi của vòng ngoài bánh xe, mà vòng
trong bánh xe cũng chuyển động từ Q tód Q', vì vậy PP’ = QQ', vậy lẽ
nào có thể suy ra rằng chu vi của vòng ngoài bánh xe bằng vói chu vi
của vòng trong?
Chúng ta biết rõ rằng bán kính của vồng tròn to và vòng tròn nhỏ
trong hình vẽ không giống nhau, vậy thì theo công thức túih chu vi hình

5 7 -