Page 355 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

Có một bà Mau - Mẹ là cội nguồn sự sống. Các
thần linh chỉ là những biểu hiện các thuộc tính của
bá. Tử đó xuất hiện Mẹ Lúa, Mẹ Đất, Mẹ Âu Cơ
của người Việt, nữ thần Sôme của người Khơme,
Inư Nưgar của người Chàm. Mẹ tách ra thành Bà
Hỏa, Bà Mộc, Bà Gió có quyền lực làm mưa, làm
gió, giúp mùa màng bội thu hay ngược lại gây mất
mùa, bệnh tật, cái chết. Huyền thoại tiền - Colomb
ở Châu Mỹ cũng có những nữ thần tương tự. Nữ
thần Artémis của Hy Lạp cai quản núi non giống
như Mau Thượng Ngán. Việc thờ bằng hương, hoa,
quả, thức ăn, hát, múa gặp lại trong các tôn giáo
Tiền Phật giáo ở Ân Độ.
5. Việc nhập đạo. Con người phục vụ một tôn
giáo là thuộc một cuộc sống mới, cao quý hơn cuộc
sống thế tục. Cho nên thế nào cũng có lễ nhập môn.

Một vị thần bắt một người phải làm "lính" của
mình khi người ấy có cái "cân" của mình: hoặc về
diện mạo hơi giống, hoặc về tính tình (nghiêm nghị,
thích vui đùa), hoặc vê cách ăn mặc. Trong buôi
hầu bóng có nhiều người dự. Trong bầu không khí
sức nức hương, trầm , mùi hoa, tai nghe đàn, hát,
mắt nhìn múa, điện thờ lộng lẫy, một người nào đó
mất tự chủ, nói năng cử chỉ như một vị thần. Thấy
thế, người đồng sẽ đọc tên các vị thần. Neu anh ta
vâng theo vị nào thì sẽ là đệ tử vị ấy. Nửa mê nửa
tỉnh, anh ta nhảy múa, tức là "làm việc quan". Sau
đó, anh ta ngất đi. Vị thần đã bắt được "lính".
Sau khi được chọn anh ta phải "khất". Việc chuẩn
bị m ất thời gian và tốn kém. Phải nộp một khoản

357