Page 324 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

Chương XI

TÍN NGƯỠNG VIỆT NAM QUA TlẾP xúc

VỚI ĐẠO GIÁO TRUNG HOA

Trong việc nghiên cứu bản sắc văn hóa qua tiếp
xúc văn hóa, có hai trường hợp khác nhau, và cách
tiếp cận cũng khác nhau:
Một là, khi một hiện tượng văn hóa từ ngoài
vào, trong nước chưa có, thường có hiện tượng giống
hệt hình thức vá sự khúc xạ diễn ra chỉ ở nội dung.
Trường hợp Nho giáo là thế: cùng chữ Hán, chế độ
thi cử như nhau, cách học như nhau, cách sử dụng
như nhau. Không chỉ có Nho giáo, nền văn hóa thị
dân thời Pháp thuộc là văn hóa xã hội chủ nghĩa
cũng thuộc loại này.
Hai lá, lại có hiện tượng một xu hướng văn hóa
khi vào Việt Nam đã có sẵn hiện tượng tương tự
trong nước. Thí dụ Đạo giáo Trung Quốc khi vào
Việt Nam đã gặp tín ngưỡng dân gian có m ặt từ
lâu. Lúc đó, sự tiếp xúc chủ yếu tạo nên sự thay
đổi về hình thức. Có hiện tượng Đạo giáo hóa các
tín ngưỡng có sẵn về hình thức còn nội dung vẫn
không thay đổi bao nhiêu. Trường hợp tín ngưỡng,
phong tục, sinh hoạt lầ như vậy.

326