Page 321 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

Quốc cũng có tôn ty chặt chẽ. Ngay gia đình cũng
thế. Người vợ gọi chồng là tướng công, người chồng
gọi vợ lá phu nhân, con trai được gọi là công tử,
con gái là tiểu thư, người vợ tự xưng là thiếp. Như
vậy là gia đình Trung Quốc lấy triều đình làm khuôn
mẫu. Trong gia đình Việt Nam chồng gọi vợ là mẹ
nó, mẹ thằng X, con Y, vợ gọi chồng là bố nó, bố
thằng X, con Y. Ngay người Việt hiện nay vẫn gọi
các vị lãnh đạo là chú, bác, anh tức là ngược lại
chính phủ dập khuôn theo khuôn mẫu gia đình. Bất
kỳ cái gì Việt Nam tiếp thu của Trung Quốc cũng
đều bỏ m ất cái quy mô to lớn mà thu bé lại theo
khuôn khổ làng xã, chủ nghĩa Mác không thay đổi
được tâm thức ấy. Không một người Trung Quốc
nào dám gọi Chủ tịch Mao Trạch Đông, chủ tịch
Lưu Thiếu Kỳ lá Bác Mao, Bác Lưu cả. Địa vị một
ông thủ trưởng cơ quan Trung Quốc cũng thế, không
người dưới quyền nào dám gọi ông ta là anh, như
chúng ta vẫn gọi.
Cho nên, ngay cả Đạo giáo tuy về tâm thức là
chống tôn ty luận vẫn có tôn ty rất chặt chẽ, thống
nhất từ trên xuống dưới cho đến đầu thế kỷ XX,
mặc dầu có nhiều giáo phái. Các đệ tử được tập
hợp thành những thể cộng đồng tương tự như những
xứ đạo. Người cầm đầu xứ đạo được gọi là "sư" với
nghĩa lá ông thầy dạy đạo lý. Các viên chức của nó
gọi là "chư quân" chia ra thành ba cấp; a) Các "nam
quán", "nữ quán" (đàn ông, đàn bà đội mũ); b) Các

323