Page 94 - Bách Khoa Cuộc Sống

Tại Sdo xà phòng lại có thể giúp giặt sạch quần áo?

Khi ta đem trộn ion Na^ hay vói mỡ trong dung dịch muối,
chúng sẽ phát sinli phản ứng hoá học tạo thành muối natri của axit béo
hoặc muối kali của axit béo và glyxerin. Thành phần chủ yếu của xà
phòng chínli là muối natri hay kali của axit béo đã được tinh chế. Hai loại
muối này đều tan trong nước, chỉ có điều muối natri của axit béo sau khi
tan vào nưóc sẽ làm đông kết dung dịch muối. Đây chính là những báiìh
xà phòng thom mà chúng ta thường dùng hàng ngày và là nguyên liệu
để chế tạo xà phòng giặt. Muối kali của axit béo sau khi tan ra nước
không làm cho dung dịch muối trở nên đông cứng. Chúng có thể được
dùng để chế tạo dầu gội đầu thường dùng trong các hiệu cắt tóc, locỊÌ xà
phòng dạng sệt này còn được gọi là xà phòng kali.
Khi xà phòng tan ra nước nhưng muối cao cấp của axit béo này sẽ có
một bộ phận bị thủy phân tạo thành muối và axít béo dạng rắn. Hai chất
này chínli là "công thần" giúp ta giặt quần áo. Muối rất dễ kết họp vói
những vết bẩn bám chặt trên bề mặt xenlulô của sợi vải, phát sinh ra
phản ứng hoá học làm giảm sức bám của chất bẩn trên sọi vải. Những
axít béo dạng rắn không ngừiag bị phân huỷ ra ngoài không klu' trong
quá trình chúng ta vò quần áo và tạo ra một lượng bọt lớn. Bạn không
nên cho rằng số bọt đó Icà sản phẩm phụ đi kèm khi chúng ta giặt quần
áo. Tác dụng của chúng không thể coi thường. Thể tích của một bong
bóng xà phòng tuy nhỏ nhưng diện tích bề mặt của chúng lại rất lón - khi
nghiên cứu về bọt xà phòng, ngưòi ta thấy tình trạng bề mặt của bọt xà
phòng không giống vói bên trong nó. Số phân từ ở bề ngoài bong bóng
xà phòng thưa hoir so vcVi chất lỏng bên trong. Bề mặt chất lỏng giống
như mô da bị kéo căng; chúng luôn có xu hưcmg co lại, loại lực co gây
hấp dẫn lẫn nhau Iicày gọi là lực căng bề mặt. Chúng có thể kéo những
vết bẩn hay vết bụi bám chặt trong qucần áo ra ngOcài. Cuối cùng Icàm
chúng tách ra kliỏi quần áo và tan toàn bộ Vcào trong nước. Như vậy, các
vết bẩn đã được diệt trừ hocàn tOcàn.

- 9 4 -