Page 99 - Bí Mật Tháp Vẵn Xương

là chừ “thụ”; Lực lai tương địch nghĩa là chữ “lực” đôi địch với
chữ “lai”, hai chữ đế cạnh nhau, thế là chữ “sắc”.
Vậy cả bốn 'câu thơ là bôn chữ: Dư bất thụ sắc (ta không
nhận sắc phong).
Họ Nguyễn không chịu thần phục triều đình cho nên
làm ra bốn câu thơ đó. Chúa Trịnh tức lắm, sai đuổi theo bắt
sứ giả lại, nhưng sứ giả đã bỏ đi xa rồi.

4. Văn chương cụ Phùng
Sau khi xin nghỉ quan vì già cả, Phùng Khắc Khoan về
quê sống trên miền quê xứ Đoài. Cụ dã cho trùng tu hai nhịp
cầu Nhật Tiêu, Nguyệt Tiêu kiều bên núi Sài trước mặt chùa
Thầy. Ngoài ra Phùng Khắc Khoan còn cho đào mương tưới
nước quanh vùng núi Thầy, từ đó dẫn nước đi tưới cho các
vùng lân cận. Nhưng đậm nét nhất trong ký ức nhân dân
Bùng Xá vẫn là công đức Phùng Khắc Khoan truyền dạy cho
dân làng nghề dệt tơ và cách trồng ngô, trồng đỗ do cụ đưa
giống về. Phùng Khắc Khoan qua đời năm 1613, thọ 86 tuổi.
Sự nghiệp thơ văn Phùng Khắc Khoan để lại khá lớn,
bao gồm sáng tác bằng chữ Hán lẫn chữ Nôm, trong đó có ba
tác phẩm quan trọng là Ngôn chí thi tập, Lâm tuyền vãn, Mai
Lĩnh sứ hoa thi tập.
Thơ Phùng Khấc Khoan vừa nói cái chí lớn của kẻ nam
nhi phải lập công danh ở đời, vừa nêu cao vai trò của sách vở,
vãn chương, của văn hóa, với quan niệm rằng tất cả những
người làm nên sự nghiệp “khanh tướng” đều có học vấn cao:
Từ xưa li/lững người lập thân là n nên khanh tướng,
Là những người trong bụng phải có thi thư.
Phùng Khắc Khoan có hoài bão về sự nghiệp văn chương
cũng rất lỏn. Khi mới 16-17 tuổi, Cụ đã tự bày tỏ tâm sự của
mình:

97