Page 98 - Bí Mật Tháp Vẵn Xương

3. Trạng Bùng và chúa Trịnh

Năm Kỷ Tỵ (1629), sau khi đuổi được nhà Mạc, Trịnh
Tráng được Vua Lê phong làm sư phụ Thanh vương. Nhân đó,
Trịnh Tráng muốn lấy danh nghĩa nhà Lê bắt chúa Nguyễn
phải hàng phục. Chúa Trịnh sai sứ mang sắc vua Lê vào
phong cho Chúa Nguyễn Phúc Nguyên chức Thái phó quốc
công, dụ chúa Nguyễn cho con ra chầu và nộp ba chục thớt voi
và ba chục chiến Ihuyển.
Chúa Nguyễn tiếp sứ, nhưng ý không muôn thụ phong
mà cùng không muôn tuân theo yêu sách của chúa Trịnh. Ổng
bèn hỏi Đào Duy Từ cách đối phó
Từ khuyên chúa Nguyễn hãy cứ nhận sắc rồi sẽ có cách.
Ong sai làm một cái mâm hai đáy bỏ tờ sắc phong của chúa
Trịnh vào giữa hai đáy, kèm theo một mảnh giấy viết bốn câu
thơ. Chúa Nguyễn sai để lễ vật vào chiếc mâm đó và sai sứ là
Văn Khuông mang ra Thăng Long tạ ơn vua Lê, chúa Trịnh.
Chúa Trịnh thấy có lễ vật mà không có biểu tạ về việc
được vinh phong, lấy làm nghi lắm. Sau, có người thấy cái
mâm dày mà nặng, mới khám phá ra là mâm hai đáy. Chúa
Trịnh thấy có 4 câu thơ chép ở mảnh giấy như sau:
Mâu nhi vô dịch,

Mịch phi kiên tích
Ái lạc tâm trường
Lực lai tương địch.
Cả triều đình không ai hiếu nghĩa ra làm sao cả. Sau
phải mời Trạng Bùng (tức Phùng Khắc Khoan) đến đê hỏi.
Trạng Bùng liếc mắt xem qua và giải ngay rằng: Mâu nhi vô
dịch nghĩa là chữ “mâu” mà không có dấu phết thế tức là chữ
“dư”; Mịch phi kiên tích nghĩa là chữ “mịch” mà bỏ chữ “kiến”
là chữ “bất” . Ái lạc tâm trường : chữ “ái’ bỏ chừ “tâm ” nghĩa

96